درمان پرخاشگری
درمان پرخاشگری یکی از فرآیند های چالش برانگیز است زیرا در ابتدا افراد ممکن است از پذیرفتن اینکه تند مزاج هستند دوری کنند و موضوعات را بیرونی کنند یعنی خودشان را افرادی طبیعی معرفی میکنند که ناهنجاری هایی محیطی باعث میشود که آن ها از کوره در روند . پس گام اول درمان پرخاشگری ، پذیرش هست ، اینکه ما قبول کنیم رفتاری تهاجمی داریم و همیشه در یک موقعیت علاوه بر محیط نحوه رویارویی ما حائز اهمیت است. حال که میخواهیم درمانپرخاشگری را شروع کنیم ، بهتر است ببینیم چه زمانی میگوییم فردی پرخاشگر است ؟ افراد پرخاشگر عموما افرادی با سطح هیجانی منفی بالایی هستند. ما زمانی حالت تدافعی به خود میگریم که قضاوتی غیر منصفانه درمورد ما شده باشد حال ذهن ما برای رهایی ارگانیسم از تنش یک روش پیش میگیرد .
ممکن است هریک از ما روشی منحصر به فرد برای تخلیه هیجانات منفی خود داشته باشیم و از انواع پرخاشگری استفاده کنیم . پس درمان پرخاشگری مستلزم این است که ما بدانیم مدل های پرخاش چگونه است ؟ ممکن است تخلیه هیجانی ما فیزیکی باشد یعنی با کتک کاری کردن ، یا شکستن ظروف یا کوبیدن ، درب های کابینت به هم احساس راحتی کنیم یا از نوع کلامی باشد یعنی با کنایه زدن به دیگران و با توهین و تحقیر کردن احساس سبکی کنیم فارغ از روش انتخابی مان . ابتدا باید ببینیم به این ویژگی به عنوان نقطه ضعف خود نگاه میکنیم یا ابزاری برای سلطه گری بر دیگران است ؟ پس از اینکه به سوال بالا صادقانه جواب دادیم به سراغ درمان پرخاشگری میرویم اینکه چه عواملی با حمله کردن به دیگران ارتباط مستقیم دارد ؟
عوامل و نشانه های پرخاشگری
- زود رنج بودن یکی از عواملی است که باعث میشود ما بیش تر از دیگران ناراحت شویم به عبارت دیگر هر محرک بیرونی میتواند درون ما را بهم بریزد پس از اینکه به اصطلاح دل مان میشکند بسته به الگوی تربیتی و مکانیسم های دفاعی خود ، یا شروع به خود خوری کرده و یا رفتاری تهاجمی نسبت به فرد مورد نظر نشان میدهیم .
- از نشانه هی پرخاشگری اینکه در ابتدا اگردیگران مدام به ما گوشزد میکنند که شکننده و حساس هستیم ، درمان پرخاشگری را باید با درمان زود رنجی آغاز کنیم.
راه های درمان پرخاشگری
راه های درمان پرخاشگری همان قدم هایی است که ما بعد از پذیرش و اشراف به تند مزاجی هایمان ، برمیداریم . همه ما ترکیبی از نور و تاریکی هستیم و برای روشن کردن نیمه تاریک مان نیازمند روش هستیم . پرخاشگری نیز از بخش تاریک اما روشنی پذیر وجود ماست ، پس قدماول ، راه های درمان پرخاشگری را فرا میگیریم و با اراده ای که درون همه ما هست عصبانیت های ویران گر را کنترل میکنیم .
به نظر شما تفاوت خشم با پرخاشگری چیست ؟
آیا خشم نیز از بخش های تاریک وجودمان است ؟ نیرویی است که باید از بروز دادن آن احساس خجالت کنیم ؟ در نگاه اول خشم و پرخاشگری دو مفهوم یکسان به نظر می آیند . اما واقعیت این است که باهم متفاوت هستند. خشم نیرویی تحول آفرین است و باعث میشود که از کنار فرصت هایی که حق مان بوده اند به راحتی نگذریم خشم تا زمانی که درون ماست نیروی محرکه تغییر است و اگر به درستی و با حداقل آسیب ها بیرونی شود شکل پرخاش به خود نمیگیرد . پس این روحیه تحول آفرین میتواند در بستراصلی قرار بگیرد و تخریب گر نشود .
برای پرداختن به راه های درمان پرخاشگری ابتدا نگاهی به وضعیت سلامت خود بیندازیم در بسیاری از موارد ما به دلیل کمبود مواد ضروری در بدن ، کم طاقت میشویم مثلا کمبود قند و یا عملکرد نادرست تیرویید میتواند در خلق ما اثر بگذارد پس ابتدا قبل از ورود به حیطه شناختی راه های درمان پرخاشگری را شروع کنیم . میتوانیم با یک چک آپ از وضعیت جسمانی مان مطلع شویم .
در قدم بعدی راه های درمان پرخاشگری ، مشخص کردن موضوع ناراحت کننده برای ماست .
چه چیزی شما را درهم میریزد ؟
- ممکن است این پنداره را داشته باشید که به اندازه ای که خیرخواهی در حق دیگران میکنید به شما برگرداننده نمیشود .
- موضوع بعدی که عامل بسیاری از دلخوری هاست سطح انتظارات ماست ، ما بعد از اینکه وارد دوستی با فردی میشویم ، به مرور زمان از یکدیگر متوقع میشویم و درگذر زمان عادت میکنیم که همیشه حالمان را بپرسند .
- سعی میکنیم دیگران را واداربه چارچوب های ذهنی خودمان کنیم .
- حقیقت این است که دیگران رانمیتوانیم مجبور کنیم براساس باید و نباید های ما زندگی کنند . در نهایت میتوانیم به اندازه ای محبت کنیم که منتظر پاسخ نباشیم .
مرحله بعدی راه های درمان پرخاشگری تخلیه هیجانی است
- سعی کنید هیجان های خود را سرکوب نکنید.
- در راه های درمان پرخاشگری شما زمانیکه عصبانی هستید میتوانید به جای لبخند های عصبی زدن ، سکوت کنید لازم نیست درون و برون شما این همه از هم فاصله داشته باشد .
- شما از فردی که عصبانی هستید خودتان را مجبور نکنید کنار او بنشینید به حرف های کنایه آمیز او گوش فرا دهید ! گاهی اوقات ما خود را مجبور به تحمل کردن میکنیم .
- نکته بعدی راه های درمان پرخاشگری که بسیار برای تخلیه هیجانی موثر است ، آوردن این هیجان ها بر روی کاغذ است. ذهن ما به صورت دایره وار کنایه هایی که شنیدیم ، لحظه های تلخ یا جواب هایی که میتوانستیم بدهیم اما آن لحظه ندادیم را در سرمان میچرخاند اما وقتی مینویسیم این هیجان ها شکلی عینی به خود میگیرد شما با مخاطب قرار دادن شخصی که از او دلخورید و گفتن تنفرتان به او احساس سبکی خواهید کرد انچه که میخواستید بگویید و نگفتید را روی کاغذ بنویسید .
- در راه های درمان پرخاشگری فرض کنید که آن فرد را میبینید شاید به شدت عصبانی شوید و گریه کنید خودرا تخلیه کنید و نگذارید این گریه های حبس شده در جایی نا مناسب و با قدرت دو چندان بیرون بریزد .
درمان پرخاشگری کودکان
- درمان پرخاشگری کودکان زمانیکه مطرح میشود ابتدا باید از موضوع رنجش کودک مطلع شویم .
- به این خاطر که در درمان پرخاشگری ، کودکان همانند بزرگسالان قادر به شرح موارد ناراحت کننده درونی خویش نیستند .
- برای درمان پرخاشگری شما میتوانید از مشاوره کنترل خشم و پرخاشگری استفاده کنید.
- هنگام درمان پرخاشگری ، ممکن است کودک دچار اختلال اسکیزوفرنیا باشد و از افرادی که در خیالات و واقعیت خود میبیند بترسد و یا از صداهای تهدید کننده آشفته شود .
- در درمان پرخاشگری کودکان ، کودک ممکن است میتلا به بیش فعالی باشد و به خاطر اینکه مدام حواسش پرت موضوعات پراکنده میشود .
- هنگام درمان پرخاشگری متوجه میشوید کودکان توسط مربی مهد یا والدین سرزنش شود و کودک برای دفاع از خود مدام پرخاشگری میکند
- پس از اینکه از بود و نبود اختلال مطمئن شدیم درمان پرخاشگری کودک را با عشق و محبت بدون قید وشرط والدین شروع میکنیم .
- عموما زمانیکه کودک کار خوبی انجام میدهد بزرگتر ها او را تشویق میکنند اما زمانیکه کار بدی انجام میدهد کل وجود اورا با گفتن ) دیگه دوستت ندارم ( به خاطر انجام کار بد او نادیده میگیرند.
- والدین باید او را بخاطر انجام کار بدی که کرده است تنبیه کنند . اما نباید وجود او را نفی کنند به عنوان مثال : تو دوستت را زدی و من اصلا از اینکه کسی را بزنی خوشم نمیاید.
دلبستگی عاطفی و درمان پرخاشگری کودکان
یکی از مورد های مهم در درمان پرخاشگری کودکان اینکه کودک اگرترس از دادن محبت والدین را نداشته باشد سبک دلبستگی ایمن پیدا میکند . یعنی در اینده نیز به شریک عاطفی خود چسبندگی پیدا نمیکند اما با ترس از اینکه ممکن است دیگر اورا دوست نداشته باشید فرد اضطرابی و یا اجتنابی میشود . زیرا شما در مقابل اعتمادی که به او دادید دوباره بی اعتمادی میدهید و اورا دو سو گرا میکنید .
از دیگر مباحث درمان پرخاشگری کودکان این است که پس از اینکه شما علت رنجش او را فهمیدید مسئله شرطی سازی است . گاهی اوقات کودکان به دلیل اینکه نوازش مثبت ) نگاه و کلام لطیف پدر و مادر و یا در اغوش گرفتن ( به ناچار نوازش منفی را میخواهند یعنی کودک پرخاشگری میکند تا شما سراو داد بزنید تا شما او را نگاه کنید و چشم غره بروید در اصل شما به او توجه کردید منتها از نوع ناسالم. پس هنگام درمان پرخاشگری کودکان اگر متوجه موضوع شدید علاوه بر محبت کردن بدون قید وشرط زمانیکه کودک شروع به پرخاش میکند با آگاهی بی توجهی کنید. به مرور زمان او در قبال داد زدن از شما پاسخی نمیبیند و محرک داد زدن را برای نوازش منفی پیش نمیگیرد .
درمان پرخاشگری در زنان
درمان پرخاشگری زنان بحثی نسبتا زناشویی تلقی میشود . هنگامیکه صحبت درمان پرخاشگری زنان به میان می اید ممکن است این ذهنیت که زنان در مقایسه با مردان بسیار ملایم تر ولطیف تر هستند ، خطور کند . اما علاوه بر پرخاشگری های فیریکی وکلامی ، پرخاشگری مستقیم و غیرمستقیم نیزدر درمان پرخاشگری زنان مطرح است . اصولا ما بروز رفتارهای مردانه : مانند ، فریاد زدن در جمع و یا دست به یقه شدن را برای زنان بسیار قبیح و زننده میدانیم که اینگونه موارد در دسته پرخاشگری مستقیم قرار دارند اما خانم ها برای تخلیه هیجانات منفی خود عموما از روش های غیر مستقیم استفاده میکنند مانند غیبت کردن و یا حسادت ورزیدن و کنایه های نیش دار!
درمان پرخاشگری زنان را با این نگاه که انها از چه چیزی عصبانی شدند شروع میکنیم . اگر ظرف وجودی انسانها سرشار محبت های بی قید وشرط باشد انها برای داشتن آنچه دیگری دارد شروع به خود خوری نمیکنند و از سطح بالایی از عزت نفس برخوردارند اینکه خود فعلی شان همان چیزیست که باید باشد و داشته های دیگران و نداشته های خود برایشان حسرت امیز نیست اما در این مسیر علاوه بر دوست داشته شدن ، باید خود دوست داری سالم و نه خودشیفتگی نیز اتفاق بیفتد .
درمان پرخاشگری زنان و تربیت خانواده
هنگام درمان پرخاشگری زنان نگاه به رابطه دختر با پدر و یا برادرنیز نمایانگر الگوی رفتاری او با همسر اینده است .
- اینکه پدر چه زمانی اورا دوست میداشت ؟
- فقط زمانیکه به حرف های والدین تمام و کمال گوش میداد ؟
- یا او را به عنوان اینکه فرزند انهاست ، دوست میداشتند ؟
با تمام موارد بالا اگر موضوع پرخاشگری زنان فارغ از مسائل فیزیولوژیکی ، بحثی عمیق ترباشد و اتفاقی دردناک برای وی در گذشته اتفاق افتاده باشد که موجب پرخاشگری های الان وی نسبت به بقیه شده باشد ، بهتر است که از مشاوره روانشناسی در مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی کمک بگیرد .
درمان پرخاشگری در مردان
درمان پرخاشگری مردان با توجه به نوع مستقیم پرخاشگری شان مورد بحث است . به دلیل اینکه جوامع ما در گذشته جوامعی مرد سالار بوده اند ، درمان پرخاشگری مردان مسئله پیچیده است . در بسیار از مواقع ویژگی پرخاشگری نه تنها نقطه ضعف نیست ، بلکه باعث بقا و قدرت نمایی دیده میشود. متاسفانه در مواقعی این پرخاشگری باعث میشود که گاهی کارمان نیز زودتر راه بیفتد اما اگر این پرخاشگری تبدیل به یک روش شود که ما با ان خو گرفتیم ، ما را فرسوده خواهد کرد و درمان پرخاشگری مردان را کند میکند . از طرفی درمان پرخاشگری مردان به نوع جامعه ای که در آن زندگی میکنیم هم بستگی دارد که کدام رفتار ضد ارزش و کدام ارزش محسوب میشود .
درمان پرخاشگری مردان با توجه به همان رگه های مرد سالاری و حضور کم رنگ زنان در نقش های اجتماعی ، ممکن است کمی مشکل باشد اما باید بدانیم که تهاجمی برخورد کردن ، چه در زنان و چه در مردان یک ضعف است و اگر فیزیکی هم باشد نتایجی همچون قتل و یا صدمات جسمس زیانبار میتواند داشته باشد.
علاوه بر آن محتوای رسانه ها ، و یا سایر بازی های کامپیوتری نیز در پرخاشگری مردان موثر است وقتی پسربچه ها از همان شروع کودکی پرخاشگری و کشت و کشتار را با انواع سلاح ها یاد میگیرند به مرور در طول مراحل رشد با همان نوع خشم و پرخاش بزرگ میشود . هنگام درمان پرخاشگری مردان نتایج آن را در اختلافات بین زوجین میتوانیم به وضوح ببینیم . محتوا های خشن بر صفحه ضمیر ناخوداگاه اثر گذار خواهد بود و فرد را با قساوت قلب و روحیه ای زمخت بار می آورد .
خدمات مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه
لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه نمایید .
در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه کنترل خشم به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد .
