درمان وسواس فکری عملی امکان پذیر است، اما مسیر درمان برای هر فرد متفاوت است. به عنوان مشاور با سال ها تجربه، دیده ام که بسیاری از افراد با استفاده از برنامه ها و شیوه های درمانی وسواس، توانسته اند زندگی خود را بازسازی کنند.
درمان به شدت وسواس بستگی دارد.
❇️ گاهی تنها با روش های رفتاری مانند حساسیت زدایی منظم می توان علائم را کاهش داد. حساسیت زدایی منظم به فرد کمک می کند به تدریج نسبت به عوامل تحریک کننده واکنش طبیعی تری نشان دهد. در موارد شدیدتر، ترکیب روش های روان درمانی و دارو درمانی موثرتر خواهد بود.
⁉️ خیلی ها می پرسند: وسواس فکری درمان قطعی دارد؟ بله اگر درمان وسواس زیر نظر متخصص و به موقع شروع شود. حتی در وسواس های مزمن مانند وسواس شستشو نیز می توان با استمرار و پیگیری، نتیجه مطلوب گرفت.
✅ مرکز مشاوره روانشناسی آویژه آماده است تا شما را در مسیر درمان وسواس همراهی کند.
وسواس فکری چیست؟
وسواس فکری یعنی داشتن افکار، ایده ها یا حس هایی که مرتب تکرار می شوند. همه افراد ممکن است بعضی وقت ها این افکار مزاحم را داشته باشند، اما برای کسانی که وسواس فکری عملی (OCD) دارند، افکار وسواس موجب اضطراب زیاد، احساس گناه و ناراحتی در زندگی روزمره شان می شود.
بیشتر افراد می دانند که افکار وسواس فکری بیش از حد دارند، ولی نمی توانند آن را کنترل کنند. این افکار ناخواسته و ناراحت کننده هستند و معمولاً اضطراب را بیشتر می کنند.😭
بهترین راه برای درمان وسواس
درمان وسواس با کمک متخصص و به صورت مرحله ای انجام می شود. برای مثال در جلسات مشاوره، روانشناس کمک می کند تا افکار وسواسی، احساسات جسمی و واکنش های رفتاری خود را جداگانه شناسایی کنید. سپس شما یاد می‌گیرید که با افکار وسواسی خود روبه رو شوید و بدون انجام رفتارهای وسواسی (مثل شستشو یا چک‌کردن مکرر)، افکار را تحمل کنید.
- برای رسیدن به درمان قطعی وسواس ابتدا با موقعیت هایی شروع می کنیم که اضطراب کمتری ایجاد می‌کنند.
- سپس به سراغ موقعیت‌های دشوارتر می‌رویم.
- افرادی که وسواس خفیف‌تری دارند، معمولاً بین ۸ تا ۲۰ جلسه روان‌درمانی نیاز دارند.
- در طول درمان، تمرین هایی نیز برای انجام در منزل داده می‌شود. اگر وسواس شدید باشد، درمان طولانی تر خواهد بود.
↩ در ادامه با بررسی بهترین راه برای درمان وسواس در خدمت شما عزیزان هستیم.
جهت مشاوره برای هم وطنان خارج از کشور روی لینک زیر کلیک کنید.
هموطنان خارج از کشور
برای رزرو وقت مشاوره حضوری روی لینک زیر کلیک کنید.
رزرو جلسه مشاوره حضوری
حساسیت زدایی منظم در وسواس
درمان وسواس، به ویژه با روش مواجهه درمانی همراه با حساسیت زدایی منظم، یکی از موثرترین روش های درمان وسواس است.
در روش حساسیت زدایی منظم فرد به تدریج با موقعیت‌های اضطراب زا روبه رو می‌شود و از انجام رفتارهای اجباری خودداری می کند. این کار باعث کاهش حساسیت مغز نسبت به محرک های اضطراب آور و در نتیجه کاهش علائم وسواس می‌شود.
در ادامه با مثال زیر بهتر متوجه تکنیک حساسیت زدایی می شوید.
تکنیک حساسیت زدایی منظم
برای مثال، فرد وسواسی مرتب قفل ها، اتو، اجاق گاز و در پارکینگ را چک می کند. او همیشه نگران است چیزی را خاموش یا قفل نکرده باشد.
هر چقدر هم چک کند، آرامش نمی گیرد و ذهنش پر از شک است.
⭕ در روش حساسیت زدایی منظم، فرد وسواسی شرایطی را به صورت عمدی ایجاد می کند که باعث شک می شود؛ مثلا بدون چک کردن از خانه خارج می شود.
⭕ سپس باید در برابر وسوسه چک کردن مقاومت کند. او یاد می گیرد وسواس را چیزی جدا از خود بداند و با خود بگوید: «این من نیستم، بلکه صدای وسواس است که من را مجبور به چک کردن می کند.»
⭕ فرد وسواسی باید روزانه ۶۰ دقیقه تمرین حساسیت زدایی منظم انجام دهد و تلاش کند همه قوانین وسواسی را از زندگی خود حذف کند.
مرکز مشاوره روانشناسی آویژه روش حساسیت زدایی منظم را بهترین راه درمان وسواس و یکی از راه های رسیدن به درمان قطعی وسواس فکری می داند.
دارو درمانی وسواس
درمان وسواس همیشه فقط با گفت و گو و مشاوره ممکن نیست. گاهی شدت علائم بالاست و دارو درمانی وسواس ضرورت پیدا می کند.
داروی اصلی برای درمان وسواس، نوعی داروی ضد افسردگی به نام SSRI است. این دارو با بالا بردن سطح ماده ای به نام سروتونین در مغز، به کاهش وسواس کمک می کند.
- مشاهده اثر داروی درمان وسواس ممکن است تا ۱۲ هفته زمان ببرد.
- معمولا درمان دارویی، حداقل یک سال ادامه دارد.
- اگر بعد از این مدت علائم آزار دهنده کمتر شود، پزشک دوز دارو را به تدریج کاهش می دهد.
- اما برخی افراد ممکن است سال ها نیاز به مصرف داروی درمان وسواس داشته باشند.
⚠️ قطع ناگهانی دارو خطرناک است. دارو درمانی وسواس باید فقط زیر نظر پزشک انجام شود. اگر علائم وسواس فکری بازگردد، شاید نیاز به شروع دوباره درمان باشد.
عوارض جانبی داروهای وسواس
داروهای درمان وسواس نیز مانند سایر داروها می توانند عوارضی چشم گیر داشته باشند. عوارض دارو درمانی وسواس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
🛑 بی قراری، لرزش یا اضطراب
🛑 تهوع یا استفراغ
🛑 اسهال یا یبوست
🛑 سرگیجه
🛑 اختلال در خواب
🛑 سردرد
🛑 کاهش میل جنسی
در موارد بسیار نادر، ممکن است فرد دچار افکار خودکشی یا آسیب به خود شود. در چنین مواقعی باید سریعاً به پزشک یا اورژانس مراجعه شود.
بیشتر این عوارض بعد از چند هفته کاهش می یابد. با عادت کردن بدن به دارو، شرایط بهتر می شود. با این حال، بعضی عوارض ممکن است مدت بیشتری باقی بمانند.
درمان قطعی وسواس شستشو
وسواس شستشو نیز یک از اختلالات شایع وسواس فکری عملی (OCD) است که می تواند علائم شدیدی مثل شستن مکرر دست ها ایجاد کند.
- درمان قطعی وسواس شستشو معمولاً با ترکیب روان درمانی و دارو درمانی میسر می شود.
- برای درمان قطعی وسواس شست و شو فرد مبتلا را در موقعیت هایی که موجب وسواس فکری می شوند، مثل تماس با آلودگی یا میکروب قرار می دهند.
- به علاوه داروهای درمان وسواس نیز نقش موثری در درمان قطعی وسواس شستشو دارند.
مراحل درمان قطعی وسواس شستشو
بهتر است مراحل درمان قطعی وسواس شستشو را با یک مثال بررسی کنیم: مینا، زن ۳۰ ساله ای است که از آلودگی و میکروب ها می ترسد. او روزانه بیش از ۲۰ بار دست هایش را می شوید و از لمس دستگیره در یا پول نقد اجتناب می کند.
ارزیابی اولیه
ارزیابی اولیهدر آغاز درمان وسواس، روانشناس به بررسی شدت علائم، موقعیت های تحریک کننده وسواس شستشو می پردازد. در مورد مینا، شستن مکرر دست ها و اجتناب از تماس با وسایل عمومی شناسایی شد.
تهیه فهرست
تهیه فهرستدر این مرحله، فهرستی از موقعیت هایی تهیه می شود که باعث اضطراب بیمار می شوند. این فهرست از موقعیت های ساده تا چالش برانگیز طبقه بندی می شود. نمونه هایی از فهرست مینا:
📌 لمس میز کار (اضطراب کم)
📌 گرفتن پول نقد (اضطراب متوسط)
📌 گرفتن میله اتوبوس (اضطراب زیاد)
شروع حساسیت زدایی منظم
مینا درمان خود را با موقعیت های ساده آغاز کرد. در این تکنیک، بیمار به تدریج با عامل ترس مواجه می شود و از انجام رفتارهای اجباری خودداری می کند. برای مثال:
📌 روز اول: لمس میز کار بدون شستن دست
📌 روز دوم: لمس دسته صندلی و تا ۱۵ دقیقه بدون شستشو ماندن
این روش یکی از بهترین راه ها برای درمان وسواس شستشو است.
پیشرفت تدریجی
پس از موفقیت در موقعیت های ساده، مینا به سراغ چالش های بزرگ تر رفت. مانند:
📌 گرفتن پول از فروشنده و خودداری از شستشو
📌 استفاده از سرویس بهداشتی عمومی و محدود کردن شستن دست به ۲۰ ثانیه
این روند نشان می دهد که حساسیت زدایی منظم در وسواس به مرور، اعتماد به نفس فرد را افزایش می دهد.
تثبیت و نگهداری
با گذشت چند هفته، اضطراب مینا کمتر شد. او فهمید که تماس با اشیای عمومی خطر واقعی ندارد. اکنون او می تواند بدون ترس و وسواس، فعالیت های روزانه اش را انجام دهد.
جهت مشاوره برای هم وطنان خارج از کشور روی لینک زیر کلیک کنید.
هموطنان خارج از کشور
برای رزرو وقت مشاوره حضوری روی لینک زیر کلیک کنید.
رزرو جلسه مشاوره حضوری
سخنی از مشاوران آویژه
وسواس فکری درمان قطعی دارد، به شرطی که فرد با استفاده از برنامه ها و شیوه های درمانی وسواس، مانند حساسیت زدایی منظم، مسیر درمان را به درستی طی کند.
⚠️ اگر شما یا یکی از نزدیکانتان از وسواس رنج می برید، می توانید از مشاوره تخصصی در مرکز مشاوره روانشناسی آویژه بهره مند شوید. این مرکز در زمینه درمان وسواس، حساسیت زدایی منظم در وسواس و ارائه راهکار های حمایتی تخصصی فعالیت می کند.
سوالات متداول
وسواس شستشو یعنی چه؟
وسواس شستشو یعنی چه؟وسواس شستشو یکی از رایج‌ترین انواع وسواس فکری است. در این حالت، فرد به‌طور مکرر و بیش از حد طبیعی دست‌هایش را می‌شوید یا از لمس وسایل عمومی مانند دستگیره، پول یا سرویس بهداشتی اجتناب می‌کند.
آیا وسواس فکری درمان قطعی دارد؟
بله، وسواس فکری درمان قطعی دارد؛ به شرط آن‌که درمان اصولی، پیوسته و زیر نظر متخصص انجام شود. بهترین راه برای درمان وسواس، ترکیبی از روان‌درمانی و دارو درمانی است.
حساسیت زدایی منظم در وسواس چیست؟
حساسیت‌زدایی منظم یک روش درمانی بسیار مؤثر است که در آن فرد به‌تدریج با موقعیت‌های ترسناک روبه‌رو می‌شود و از انجام رفتار وسواسی خودداری می‌کند. این روش باعث می‌شود اضطراب کاهش یابد و مغز یاد بگیرد که نیازی به واکنش افراطی نیست.
