نکات کلیدی تنظیم کردن خواب کودکان💤

تنظیم خواب نوزاد ممکن است برای شما یک دردسر بزرگ باشد. مخصوصا اگر اولین بار باشد که پدر یا مادر شدن را تجربه می کنید. برای تنظیم خواب کودک شما نیاز دارید بدانید الگوی خواب نوزاد چگونه است و میزان خواب نوزاد در هر ماه چه تغییری می کند. مسلما مدتی طول می کشد تا شما بتوانید خود را با خواب نوزادتان هماهنگ کرده و یا به ساعت خواب نوزادان عادت کنید.

از آنجایی که خواب کودک نقش بسیار مهمی در رشد جسمانی ‌اش دارد، بسیار مهم است که با کیفیت و به اندازه باشد🧐. هر گونه اختلال خواب می تواند کودک شما را در سنین مختلف دچار مشکلات خاصی کرده که برخی از این مشکلات از همان دوران کودکی خود را نشان داده و برخی دیگر دچار مشکلاتی می شوند که در بزرگسالی فرصت بروز پیدا کرده و سلامت جسمانی او را تحت تاثیر قرار می دهند😵.

اگر شما هم کودکی دارید که هنوز نمی دانید میزان خواب وی در طی شبانه روز باید به چه اندازه باشد، حتما مقاله تنظیم خواب کودک را تا انتها دنبال کنید. مشاوران مرکز مشاوره خانواده آویژه نکات بسیار خوبی را در مورد بازه زمانی خواب کودکان در سنین مختلف ارائه کرده اند که می تواند در این راه به شما کمک زیادی کند😴.

چرا خواب کودک مهم است؟

بر خلاف دوران بزرگسالی که افراد از خوابیدن زیاد منع می شوند، دوران کودکی با ساعات خواب بیشتر کیفیت بهتری پیدا می کند. البته که هم برای دوران کودکی و هم برای دوران بزرگسالی از نظر تعداد ساعات خواب قاعده و قانون مشخصی وجود دارد.

🛑 با این حال قاعده اصلی و مهم تر این است که هر چه سنتان کمتر باشد، بدن شما برای رشد ذهنی و جسمانی به خواب بیشتری نیاز دارد.

🛑 در مقابل به مرور که سن شما افزایش پیدا می کند، بهتر است برای آنکه اندام های داخلی بدنتان به درستی کار کنند، سطح خوابتان در حد نرمال و کمتری تنظیم شود.

🛑 خواب کودکان برای سلامت آنها بسیار مهم بوده و کم خوابی و بدخوابی آنها می تواند روند منظم رشد را در وجودشان دچار اختلال کند.

🛑 هرچه که کیفیت خواب کودک بیشتر باشد، آمادگی ذهنی و جسمی کودک در سنین بالاتر افزایش پیدا می کند. از این رو بهتر است که هر زمان صاحب نوزادی شدید، تا سن مشخصی بیشتر از ساعات بیداری وی مراقب ساعات خواب و استراحت کردنش باشید.

مشکلات مربوط به اختلال در خواب کودک⏰

🟢 شاید این جمله خوبی برای نشان دادن اهمیت خواب کودکان باشد: «آرامش اعضای خانواده به میزان و کیفیت خواب کودک آنها بستگی دارد».

❇ این جمله به دلایل مختلفی کاملا درست است؛ چرا که به غیر از مشکلات مربوط به بی خوابی و بدخوابی در دوران کودکی، وقتی فرزندان شما در شرایطی که خواب کافی و با کیفیتی ندارند، بزرگ می شوند، به مرور زمان تغییرات خلقی بیشتری از خود نشان داده و درگیر مشکلات رفتاری و روحی بیشتری خواهند شد.

📛 علاوه براین نتایج یک بررسی نشان می دهد که چرخه خواب معیوب کودکان و زمان نامنظم برای خوابیدن و استراحت کردنشان با رفتارهایی غیرعادی از جانب آنها همخوانی کامل دارد.

📛 بیش فعالی کودک شما، شیطنت های بیش از حد و اندازه و حتی گوشه گیری های عاطفی او می تواند تحت تاثیر خواب ناکافی و سالم او طی شبانه روز باشد.

📛 بنابراین فراموش نکنید که خواب کافی برای کودک شما در روند رشد، عملکرد سیستم ایمنی و رفتارهای سالم از جانب وی بسیار مهم و حائز اهمیت است.

چرخه زمانی خواب کودکان به چه شکل است؟

با توجه به میزان اهمیتی که خواب کودکان دارد، جدول زمانی متناسب با سن آنها برایشان در نظر گرفته شده است که به والدین برای آگاهی بیشتر در این زمینه کمک می کند.

♻ باید بدانید که بر خلاف بزرگسالان، نوزادان زمانی بیشتری را در مرحله خواب REM می گذرانند و چرخه خواب آنها از بزرگسالان کوتاهتر است.

♻ به مرور زمان با بزرگ شدن آنها چرخه خوابشان نیز طولانی تر و شبیه به افراد بزرگسال می شود. به این ترتیب که در سن 7 سالگی که کودک وارد مدرسه می شود، چرخه خواب کامل 90 دقیقه ای را تجربه می کند که کاملا شبیه به چرخه خواب بزرگسالان است.

♻ بهتر است این موضوع را هم بدانید که هر زمان روشنایی روز به سمت تاریکی حرکت می کند، هورمونی به نام ملاتونین در مغز ترشح می شود که موجب خواب آلودگی تدریجی کودک شما می شود. این امر زمینه ساز آن خواهد شد که کودک از عصر هنگام به بعد خستگی بیشتر را احساس کرده و رغبت بیشتری برای خوابیدن از خود نشان دهد.

کودکان به چه مقدار خواب نیاز دارند؟

میزان خواب کودک شما بسته به دوره سنی که دارد، بسیار متفاوت است. ضمن اینکه حتی کودکان هم سن و سال نیز تحت تاثیر زمینه های خاصی، خواب متفاوتی دارند.

♻ از این رو نباید میزان خواب کودک خود را با دوست و کودک هم سن و سال دیگری مقایسه کنید. چرا که شاید به عنوان مثال کودک شما به دلیل بیش فعالی، طی دوران بیداری انرژی بیشتری را صرف کرده و از این رو به استراحت بیشتری که تقریبا کامل هم باشد، نیاز دارد. یا برعکس این قضیه هم صادق است. به عنوان مثال ،کودک شما از همان ابتدا کاملا آرام بوده و زمان بیداری تحرک چندانی ندارد که بدنش خسته شده و به استراحت نیاز داشته باشد. از این رو بهتر است در رعایت نکات مربوط به چرخه زمانی خواب کودکان این نکته را هم مد نظر قرار دهید.

جدول زمانی خواب کودکان

به طور کلی جدول زمانی خواب کودکان را می توان اینطور عنوان کرد:

همه این موارد حتی چرت زدن و خواب سبک کودک را هم شامل می شود و نیازی نیست تنها زمان هایی که کودک شما خواب عمیقی دارد را در نظر بگیرید. این ساعات خواب برای نوزدان تازه متولد شده نیز در ماه های مختلف تولد، بسیار متفاوت است:

جدول زیر تفاوت های مورد نظر در ساعات خواب تعیین شده برای کودکان را به خوبی نشان می دهد:

شما می توانید بسته به این ساعات تعیین شده برای خواب کودکان هم شامل چرت زدن آنها و هم خواب شبانه شان می شود، شرایط را برای استراحت کامل آنها طی شبانه روز به خوبی فراهم کنید.

♻ این کار امر علاوه بر اینکه کمک می کند تا کودک شما خواب با کیفیتی داشته باشد، زمینه آرامش روحی خودتان را هم فراهم خواهد کرد. بنابر این بهتر است از همان ابتدای دوران نوزادی خواب فرزند خود بر ساعات خوابیدنش توجه کافی داشته باشید.

میزان خواب نوزادان تازه متولد شده:

نوزاد تازه متولد شده شما هنوز هیچ درکی از روز و شب ندارد. همین باعث می شود که اگر محیط آرام باشد و نوزاد هم سیر باشد، شبانه روز در خواب باشد😂.

🟣 نوزاد تازه متولد شده شما اغلب برای خوردن غذا و یا اینکه شکمش کار کند یا دل دردی داشته باشد، بیدار می شود. این موضوع نیز به هیچ عنوان در ساعت مشخصی از شبانه روز اتفاق نمی افتد.

🟣 بنیاد ملی خواب کودکان عنوان کرده است یک نوزاد تازه متولد شده باید در شبانه روز 14 تا 17 ساعت استراحت کند. حال آنکه این امکان وجود دارد که برخی از نوزادان هم بین 18 تا 19 ساعت از شبانه روز را بخوابند.

🟣 نوزادی که شیر مادر می خورد، تقریبا هر 2 تا 3 ساعت یکبار از خواب بیدار می شود تا مجددا از شیر مادر تغذیه کند. نوزادانی که شیر شیشه می خورند هر 3 الی 4 ساعت بیدار خواهند شد. باید این نکته را بدانید که الگوی خواب نوزادان کاملا متفاوت بوده است و روال مشخصی نخواهد داشت.

راه های تنظیم خواب کودک:

تنظیم خواب کودکتان کار چندان سخت و دشواری نیست. این اقدام نیاز به یک دوره 10 الی 14 روزه برای تنظیم مجدد دارد. بهتر است برای کودک خود در این دوران محدودیت هایی را در زمینه فعالیت هایی که انجام می دهند و یا استفاده از وسایل الکترونیکی مانند گوشی و لپ تاب تعیین کنید.

🟣 اگر کودک شما نوپاست به هیچ وجه اجازه فعالیت های هیجانی 2 ساعت قبل از خواب را به وی ندهید.

🟣 اگر سه سال به بالاست دو ساعت پیش از خواب نگذارید با وسایل الکترونیک کار کند.

🟣 اگر برای کودک شما دشوار است که در ساعتی که برایش مشخص کرده اید به خواب رود، بهتر است ساعت بیداری اش را تنظیم کنید.

🟣 زودتر بیدار شدن وی باعث زودتر خسته شدنش هم می شود همین موجب خواهد شد پس از چند روز به موقع به رختخواب رود.

به طور کلی رعایت اصول زیر می تواند به شما برای تنظیم خواب کودکتان کمک کند:

یک روال و برنامه ثبات را پیش از خواب برای کودک خود دنبال کنید.

هنگام خواب کودک یک محیط آرامش بخش ایجاد کنید.

اتاق خوابتان را آرام، تاریک و کمی خنک کنید.

سعی کنید کودک را در اتاقی که کامپیوتر و یا تلوزیون وجود دارد، نخوابانید.

هر روز صبح کودکتان را در ساعت مشخصی از خواب بیدار کنید.

از دادن نوشیدنی ها حاوی کافئین به کودک خود پیش از خواب خودداری کنید.

گرسنه کودک خود را راهی رختخواب نکنید اما وعده غذایی سنگینی هم به وی ندهید.

سعی کنید پیش از خوابیدن شبانه جایش را تعویض کنید تا در هنگام خواب احساس ناراحتی نداشته باشد.

تنظیم ساعت خواب نوزادان کمی آسان تر است. کافی است ساعت خواب و بیداری آنها را با تغذیه ای به آنها می دهید تنظیم کنید. به عنوان مثال قبل از خواب حتما به او شیر دهید تا گرسنگی باعث بیدار شدنش از خواب نشود. حتما در سکوت کامل کودک خود را بخوابانید.

چه مواردی به تنظیم خواب کودکم کمک می کند؟

شاید شما هم جز آن دسته از والدینی باشید که از کمیت و کیفیت خواب کودک خود چندان راضی نیستید. اگر به نظر شما کودکتان بدخواب بوده و برای به موقع به رختخواب رفتن مقاومت کرده و از طرف دیگر دیر از خواب بیدار می شود، می توانید چند نکته را در موردش اجرا کنید تا این روند را تغییر داده و ساعت خوابش را اصلاح کنید:

به زمان خواب منظم کودک خود پایبند باشید. می توانید 30 دقیقه و سپس 10 دقیقه قبل از خواب به وی برای رفن به رختخواب هشدار دهید.

از آنها بخواهید تا پیش از رفتن به رختخواب حتما مسواک بزنند.

خواندن کتاب می تواند گزینه خوبی برای تنظیم ساعت خوابشان باشد.

گوش دادن به موسیقی ها و پادکست های آرام و دور از هیجان هم گزینه بسیار مطلوبی خواهد بود.

یک ساعت پیش از خواب فرزندتان تلوزیون و تمامی ابزارآلات الکترونیکی مانند لپ تاب ،گوشی موبایل و رایانه خود را خاموش کنید.

همه این وسایل را از اتاق فرزندتان دور کنید تا توجه اش به آنها نباشد.

چگونه بفهمیم خواب کودک کافی نیست؟

فهمیدن اینکه خواب کودک شما در کیفیتی بوده و آیا اصلا کافی و به اندازه بوده است یا خیر کار چندان دشواری نیست. کافی است به خلق و خوی کودک خود در روزهایی که خواب ناکافی داشته توجه و آن را با روزهایی که خواب کافی دارد، مقایسه کنید. خیلی راحت می توانید متوجه این موضوع شوید. با این حال توجه به نکات زیر هم می تواند کمک حالتان باشد:

1⃣ در طول روز مدام احساس خواب آلودگی می کند

2️⃣بیش فعالی در او زیاد است به خصوص کودکان کم سن و سال تر

3️⃣در توجه و دقت کردن مشکل دارد

4️⃣با انجام کارهای مدرسه مشکل دارد

5️⃣حواس پرت است

6️⃣بد اخلاق است و مدام ناله کرده و غر می زند

7️⃣مشکلات رفتاری دارد.

سخنی از مشاوران آویژه

مشاوران مرکز مشاوره کودک آویژه به شما توصیه می کنند تا برای آنکه رشد جسمانی و فردی فرزندتان به اندازه و در حد نرمال باشد و همچنین خودتان هم از آرامش بیشتری برخوردار شوید، حتما در الگوی خواب فرزندان خود دقت کرده و نسبت به این موضوع حساس باشید. این نکته را هم فراموش نکنید که برای والدینی که تازه صاحب نوزاد شده اند، ماه های اول تولد فرزندشان از نظر سطح کیفیت بسیار نامنظم و شاید بتوان گفت سخت ترین دوران برای والدین باشد. با این حال نگران این موضوع نباشید و بدانید به راحتی می توانید خواب کودکتان را از زمان 3 ماهگی تا چند سالگی اش را به طرق بسیار آسان و به تدریج تنطیم و همانطور که می خواهید کنترل کنید.