طلاق تاثیر بسزایی بر روی فرزندان خانواده می گذارد. شاید در نگاه اول زندگی مشترک زن و شوهر نقطه کانونی این تاثیرات منفی تلقی شوند. اما با نگاه عمیق تر می فهمیم که فرزندان نیز به شدت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. تاثیرات طلاق بر فرزندان پسر و دختر مسلما متفاوت است. دختران و پسران با توجه به خصوصیات رفتاری و جنسیتی خود تحت تاثیر اثرات منفی طلاق قرار می گیرند.

در حالت معمولی، پسری که با والدین خود زندگی می کند، احساس تعلق و اهمیت را تجربه می کند. او می آموزد که چگونه توانا و شایسته باشد. فرزند پسر از پدر و مادر خود احساس مسئولیت پذیری را یاد می گیرد. وقتی والدین باهم زندگی نکنند، زندگی برای کودک یا نوجوان پسر پیچیده تر می شود. اما این بدان معنا نیست که او نمی تواند خوشحال باشد و زندگی سالمی داشته باشد.

روانشناسان مرکز مشاوره خانواده آویژه در این مقاله به بررسی دقیق تاثیرات طلاق بر فرزند پسر و پیامدهای آن پرداخته اند. اگر شما نیز نگران فرزند پسر خود و آسیب طلاق بر پسرتان هستید با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

تاثیر طلاق بر فرزندان پسر چیست؟

برخی از مردم بر این باورند که فرزند طلاق هرگز ازدواج و روابط سالمی نخواهد داشت. این باور به شدت غلط است. پژوهش های روانشناسی نشان داده فرزندانی که پدر و مادرشان همیشه در حال بحث و جدال هستند اما طلاق نگرفته اند بیشتر از فرزندانی که پدر و مادرشان از هم جدا شده اند، تحت تاثیر زندگی ناسالم و روابط اشتباه قرار می گیرند. اما در حالت کلی نمی توان گفت که طلاق تاثیری بر فرزندان ندارد. در این قسمت به چند نمونه از آسیب طلاق بر پسران اشاره شده است.

پرخاشگری و عصبانیت

پسر طلاق احساسات خود را سر کوب می کند و به شدت پرخاشگر می شود. پسرها بیشتر از دختران سعی می کنند احساسات خود را در مورد طلاق والدین سرکوب کنند. واکنش پسران به طلاق والدین با عصبانیت، رفتارهای پرخاشگرانه، رفتن به سمت مواد مخدر و …. نمایان می شود.

افت تحصیلی

یکی دیگر از تاثیرات طلاق بر فرزند پسر ایجاد مشکلاتی در زمینه تحصیلات و مدرسه اوست. پسران طلاق ممکن است فرار از مدرسه یا دعوا و جدال با همکلاسی های خود را تجربه کنند. طلاق، علاقه پسران به تحصیل را کاهش می دهد و بعضی از پسران را به ترک تحصیل سوق می دهد. آینده فرزند پسر با طلاق ممکن است تغییر کند و بر روی تحصیلات و انتخاب شغل مناسب او تاثیر منفی بگذارد.

افسردگی و سرخوردگی

پسران طلاق به شدت افسرده می شوند. وقتی یکی از والدین خانه را ترک می کند، پسرها دچار تنش و استرس بیش از حد می شوند و در دراز مدت به شدت افسرده می شوند. افسردگی ناشی از طلاق در پسران بیشتر از دختران است. به خصوص وقتی که پسر نتواند به طور مداوم و طولانی مدت با هر یک از والدینش وقت بگذراند و مجبور است وابستگی خود به پدر یا مادرش را کاهش دهد.

گسستگی رابطه خانوادگی

پسران طلاق ارتباط خود را با والدین شان از دست می دهند. پسرها مجبورند برای تامین مالی خود ساعات طولانی را کار می کنند و مشغول فعالیت اقتصادی باشند به همین دلیل تایم آزاد کمتری دارند که بتوانند هم به دیدار پدر و هم به دیدار مادر خود بروند. این موضوع باعث می شود که در دراز مدت ارتباط آنها با هر یک از والدین خود کمتر شود.

سرزنش کردن خود

پسران خودشان را مقصر طلاق می دانند. فرزندان هنگامی که با دعوا و بحث های زیاد پدر و مادر با یکدیگر روبرو می شوند، این موضوع به ذهنشان خطور می کند که من مقصر این اتفاقات هستم. اگر کودکی شاهد طلاق والدینش باشد، خود را مقصر طلاق آنها می داند و همیشه خودش را سرزنش می کند.

تاثیر طلاق والدین بر ازدواج پسران

فرزندی که فروپاشی خانواده خود را تجربه کرده ترس از ازدواج و تشکیل خانواده دارد. پسران از اینکه آنها نیز ازدواج نادرستی را تجربه کنند، می ترسند. یا ممکن است پسری قصد ازدواج داشته باشد ولی چون فرزند طلاق است، کسی به او بها ندهد و درخواست او را قبول نکند.

احساس مسئولیت را یاد نمی گیرند

فرزندان، پدر و مادر خود را الگو قرار می دهند و زندگی کردن را از آنها یاد می گیرند. پسرها از پدرانشان یاد می گیرند که چگونه یک خانواده را اداره کنند. آنها احساس مسئولیت داشتن را از والدینشان می آموزند. وقتی حضانت پسر با مادر باشد یا برعکس، او زمان خیلی کمتری را با والد دیگر خود می گذراند و برای الگو گرفتن از والدینش دچار مشکل می شود.

روابط اجتماعی ضعیف تر

یکی از تاثیرات طلاق بر فرزند پسر این است که او را از اجتماع دور می کند. پسران به دلیل غرور بیشتری که دارند از مسخره شدن و شکسته شدن غرورشان می ترسند و سعی می کنند از جمع همسالان خود فاصله بگیرند. پسران طلاق به افرادی گوشه گیر و پریشان تبدیل می شوند که از زندگی کردن احساس خوبی ندارند.

راهکارهای کاهش تاثیر طلاق بر فرزند پسر

والدین نقش مهمی در نحوه سازگاری فرزندان با طلاق و تربیت فرزند خود دارند. نمی توان گفت طلاق هیچ تاثیری بر فرزندان مخصوصا پسرها نخواهد گذاشت. اما با سعی و تلاش والدین می توان تاثیر طلاق بر فرزندان پسر را کاهش داد. در این بخش چند راهکار برای کاهش تاثیر طلاق بر فرزند پسر گفته شده است.

پسرتان را به صحبت کردن در مورد احساساتش تشویق کنید

پسرها اغلب احساسات خود را پنهان می کنند تا مرد به نظر برسند. آنها می خواهند از والدین خود محافظت کنند و پدر و مادر خود را ناراحت نکنند. به همین دلیل از صحبت در مورد درد، غم و نگرانی خود امتناع می کنند. یا ممکن است با رفتار نادرست احساسات خود را نشان دهند. یکی از بهترین راه‌ها برای کمک به پسرتان در شرایط سخت جدایی این است که او را تشویق کنید تا احساساتش را شناسایی کند و در مورد آنها با شما صحبت کند. سعی کنید به او بفهمانید همیشه برای گوش دادن به صحبت های او وقت دارید حتی زمانیکه خسته یا مضطرب هستید.

نگرش و دید خود را نسبت به طلاق تغییر دهید

نگرش شما نیز عامل مهمی در نحوه سازگاری پسرتان با طلاق است. اگر خود را قربانی می ‌دانید یا به دنبال مقصر می‌ گردید، پسرتان نیز از شما یاد می گیرد. در این شرایط او نیز خود را مقصر این اتفاق می داند و خودش را سرزنش می کند. اما اگر با چالش ها و تغییرات زندگی تان روبرو شوید، آنها را بپذیرید و تمام تلاش خود را برای ورود به یک زندگی جدید و سالم اجام دهید. در این صورت پسرتان نیز همین کار را خواهد کرد.

به ناراحتی و غم و اندوه خود پایان بدهید

طلاق برای همه افراد خانواده ناراحت کننده است. اما غصه خوردن و ناراحت بودن شما فایده ای ندارد. وقتی شما ناراحت باشید پسرتان نیز همین گونه رفتار می کند. شما می توانید با غم و اندوه خود کنار بیایید و به آنها پاسخ مناسبی بدهید. این کار باعث می شود پسرتان بفهمد شما قوی و قدرتمند در کنار او هستید. به دنبال چیزهای مثبت باشید و به خوش بینی و مثبت نگری خود ادامه دهید.

احساسات پسرتان را سرکوب نکنید

شما نمی توانید احساسات او را تغییر بدهید و مانع از بروز آنها شوید. این کار باعث می شود پسرتان احساساتش را سرکوب کند و پاسخ درستی به آنها ندهد. شما باید از او و احساساتش حمایت کنید و پسرتان را برای مواجه با احساساتش تشویق و درک کنید.

در مورد همسر سابق خود بدگویی نکنید

این کار که وجه همسرتان را پیش پسرش خراب کنید کار اشتباهی است. بدگویی از همسرتان در مقابل پسرش باعث می شود که او نسبت به والدین خود بی اعتماد و دلسرد شود. این مهم است که پسر شما باور کند که هم پدر و هم مادرش انسان های خوب و درستی هستند. تفاوت ها و اختلافات شما نباید تاثیر مخربی بر روابط پسرتان با والدین دیگرش بگذارد.

حواستان به پسران نوجوان باشد

هنگامیکه والدین نسبت به پسر نوجوان خود توجه دقیقی داشته باشند و از اینکه آنها زمان خود را با چه کسی سپری می کنند اطلاع داشته باشند. نوجوانان کمتر احتمال دارد که مشکلات رفتاری را بعد از طلاق داشته باشند. این کار باعث کاهش شانس استفاده از مواد مخدر و مشکلات تحصیلی در نوجوانان خواهد شد. حواستان باشد در کنترل کردن آنها افراط نکنید. پسران نوجوان غرور دارند و دوست ندارند با آنها مثل بچه ها رفتار شود.

حمایت مالی و عاطفی را از پسران خود دریغ نکنید

این نکته که پسر از حمایت عاطفی و محبت هر دو والدینش بهره مند باشد بسیار مهم است. حتی اگر پسرتان با شما زندگی نمی کند همیشه با او در تماس باشید. به دیدنش بروید و اگر مشکل مالی داشت آن را رفع کنید. مشکلات مالی تاثیر منفی در زندگی پسرتان خواهد داشت تا حد ممکن سعی کنید آنها را برطرف سازید.

عواملی که واکنش فرزند به طلاق را تعیین می کند

در زیر به برخی از عواملی که نقش مهمی در تأثیر طلاق بر فرزندان دارند اشاره میکنیم:

جنسیت

طلاق بر خانواده تاثیر می گذارد و تاثیر طلاق بر فرزندان پسر و دختر بسیار زیاد است. اما در برخی موارد، یک جنسیت خاص به دلیل خلقیات و ویژگی های جنسیتی شاید واکنش نامطلوب تری نسبت به دیگری نشان دهد. برای مثال همانطور که گفته شد افسردگی ناشی از طلاق در پسران بیشتر از دختران است. از سوی دیگر، دختران تمایل بیشتری به مشکلات رفتاری شدید دارند.

سن

سن فرزند نقش مهمی در تعیین واکنش او نسبت به جدایی والدین دارد. در این قسمت به بررسی تاثیر طلاق بر فرزندان پسر در سنین مختلف می پردازیم:

سن کودکی (حدودا 2تا 13 سال)

اثرات طلاق بر پسر 2 ساله یا 5 ساله بسیار ابتدایی است اما می تواند عمیق باشد. یک کودک نوپا مشاهده می کند که والدینش دیگر با هم زندگی نمی کنند اما نمی تواند درک کند که چرا این اتفاق افتاده است. پسر طلاق شاید اصرار داشته باشد که پیش هر دو والدینش بخوابد یا با هر دو آنها غذا بخورد و این نبودن یکی از والدین او را عصبانی و پرخاشگر می کند. طلاق والدین در سنین پایین باعث افزایش پرخاشگری در پسران می شود که می تواند منجر به دعوا و سایر رفتارهای بزهکارانه شود. هنگامیکه پسران قبل از طلاق والدین شاهد دعوا و بحث شدید بین آنها بوده باشند، احتمال بوجود آمدن رفتار پرخاشگرانه و بزهکارانه در آنها افزایش می یابد. شما می توانید برای کاهش احتمال بوجود آمدن این رفتار در کودک خود از مشاوره خانواده کمک بگیرید.

سن نوجوانی و جوانی

در حالی که تأثیر طلاق بر دختران تأثیر فیزیولوژیکی دارد، تاثیر طلاق بر فرزند پسر جنبه روحی و روانی دارد. تحقیقات نشان می دهد که وقتی والدین طلاق می گیرند، رفاه روانی و عزت نفس پسران کاهش می یابد. پسران طلاق در نوجوانی طلاق را درک می کنند اما با پذیرش آن مخالفت می کنند. او ممکن است بدون اطلاع دادن به والد سرپرست خود مخفیانه به دیدار والد دیگر خودش برود و این موضوع را از شما پنهان کند.

نمرات ضعیف و از دست دادن علاقه به درس و مطالعه از دیگر آسیب های طلاق بر پسران است.

شاید پسران در جوانی و نوجوانی به سمت مصرف مواد و یا الکل بروند و بخواهند کمبودهای خود را اینگونه جبران کنند.

پسران طلاق در بزرگسالی افرادی حساس و ضعیف می شوند که نسبت به کوچکترین مشکلات واکنش نشان می دهند.

سخنی از مشاوران آویژه

طلاق یک فرایند استرس زا برای کل افراد خانواده است و اگر به درستی مدیریت نشود تاثیرات مخربی بر فرزندان و آینده آنها خواهد گذاشت. پس باید حواستان باشد جدایی بین شما و همسرتان باعث ایجاد احساسات منفی و گمراهی فرزندانتان نشود. مدیریت تاثیرات طلاق بر فرزندان با صبر و آگاهی و درک کردن فرزندتان امکان پذیر است. بدون در نظر گرفتن شرایط به پسرتان محبت کنید و به او اطمینان بدهید که این تغییرات تاثیر نامطلوبی بر زندگی او نخواهد گذاشت. شما می توانید با استفاده از راهنمایی های یک مشاوره طلاق یا روانشناس به بهبود روابط خود با پسر یا دخترتان کمک کنید. آنها باید زندگی شاد و روابط سالمی را داشته باشند و طلاق نباید آینده فرزندتان را تحت تاثیر قرار بدهد.