تکنیک های روانکاوی چیست و برای چه کسانی مفید است؟

به عنوان یک مشاور روانشناس با سابقه، لازم می ‌دانم به شما توضیح دهم که روانکاو کیست و روانکاوی برای چه کسانی مفید است. در حوزه سلامت روان، روش ‌های مختلفی برای درمان وجود دارد، اما روانکاوی یکی از قدیمی‌ ترین و تخصصی ‌ترین این روش‌ ها محسوب می ‌شود. روان ‌کاوی بر تحلیل ناخودآگاه ذهن تمرکز می ‌کند و به درک عمیق ‌تر ریشه‌ های مشکلات روانی کمک می‌ کند.

✅ برای بسیاری از افراد، شناخت تفاوت روانشناس با روان ‌کاو و انتخاب درست بین این دو، گامی مهم در مسیر بهبود سلامت روان است. روان‌ کاو کیست و چه کاری انجام می‌ دهد؟ پاسخ این سؤال به شما کمک می ‌کند تا بدانید چه نوع درمانی برای وضعیت شما مناسب ‌تر است.

⭐ مرکز مشاوره روانشناسی آویژه آماده است تا با تخصص و تجربه کارشناسان خود، راهنمای شما در مسیر سلامت روان باشد و بهترین خدمات روانکاوی را ارائه دهد.

روانکاوی چیست؟

اگر بخواهیم به سوال روانکاوی چیست پاسخ دهیم باید گفت روانکاوی شاخه‌ ای از روانشناسی است که به مطالعه علمی رفتار و فرآیندهای روانی انسان می‌ پردازد و در این راه از بررسی و تحلیل عمیق ناخودآگاه انسان کمک می‌ گیرد.

✳️هنوز هم برخی از افراد تصور می‌ کنند روانکاوی از روانشناسی جداست و زیرشاخه آن به حساب نمی‌ آید. در صورتی که بر اساس گفته‌ های فروید، پدر علم روانکاوی و همچنین بر اساس گفته‌ انجمن روانشناسی آمریکا (APA) روانکاوی مهم‌ترین زیرشاخه مشاوره روانشناسی محسوب می‌ شود.

روانکاو کیست؟

روانکاو، متخصص روانشناس یا روانپزشک است که با روش روانکاوی اقدام به درمان بیمار می‌ کند. روانکاوان در این زمینه باور دارند که بیمارانی که برای درمان به مرکز روانکاوی مراجعه می‌ کنند اغلب به دلیل مسائلی است که بیشتر به ناخودآگاه فرد مربوط می‌ شود.

در نتیجه در گذشته و یا با روانکاوی دوران کودکی تلاش می‌ کنند مشکلات را از ذهن او بیرون کشیده و به درمان آن بپردازند.

روان کاو چه کارهایی انجام می دهد؟

اگر برایتان سوال است که روانکاو دقیقاً چه می کند، باید بدانید که روان کاو متخصصی در حوزه روان درمانی عمیق است و با تمرکز بر ناخودآگاه ذهن، به بیماران کمک می کند.

ارزیابی اولیه:

روان کاو با بیمار گفت و گو انجام می دهد تا وضعیت روانی و هیجانی او را بررسی کند و تشخیص دهد که آیا روان کاوی برای او مفید است؟
📌 برای مثال: اگر فردی دچار سردرگمی عاطفی باشد، روان کاو بررسی می کند که آیا این وضعیت ریشه در گذشته او دارد و روان کاوی برای او مفید است؟

تشخیص و سنجش دقیق:

بیمار تحت یک ارزیابی کامل قرار می گیرد تا بهترین نوع درمان مشخص شود.
📌 برای مثال: ممکن است روان کاو با بررسی گفتار و رفتار بیمار، برداشت اولیه خود را ثبت کند تا بتواند روش درمانی متناسب با شرایط بیمار را انتخاب کند.

تشخیص اختلال:

گاهی روان کاو اختلال خاصی مثل افسردگی یا اضطراب را باید تشخیص دهد تا مسیر درمان را تعیین کند.
📌 برای مثال: برای بیماری که دچار حملات پانیک باشد، تشخیص صحیح می تواند روند درمان را هدفمند کند.

درمان از طریق گفت و گو:

روان کاو با روش گفت و گو درمانی به تحلیل افکار، احساسات و تجربیات ناخودآگاه فرد می پردازد تا کیفیت زندگی بیمار بهبود پیدا کند.
📌 برای مثال: ممکن است بیمار خاطره ای از کودکی را تعریف کند که در روند درمان نقش کلیدی داشته باشد.

حفظ رازداری:

روان کاو متعهد به حفظ اسرار بیمار است، مگر در موارد اضطراری قانونی که نیاز به افشای اطلاعات وجود داشته باشد.
📌 برای مثال: اگر بیمار قصد آسیب به خود یا دیگری داشته باشد، روان کاو موظف است اطلاع رسانی قانونی انجام دهد.

توصیه به بستری شدن:

اگر وضعیت روانی بیمار بحرانی شود، روان کاو می تواند پیشنهاد بستری در مرکز درمانی را بدهد.
📌 برای مثال: در مواردی که بیمار دچار روان پریشی حاد باشد، بستری بهترین گزینه خواهد بود.

ثبت گزارش جلسات:

روان کاو یادداشت هایی از گفته های بیمار، احساسات ابراز شده و برداشت های ذهنی خود ثبت می کند تا روند درمان هدایت شود.
📌 برای مثال: ممکن است بیمار در طول جلسات یک جمله کلیدی در راستای درمان بگوید.

پژوهش علمی:

روان کاو در تحقیقات علمی مشارکت می کند تا دانش روان کاوی توسعه پیدا کند.
📌 برای مثال: نوشتن مقاله ای درباره تأثیر تحلیل رویا در درمان اضطراب می تواند انجام شود.

آموزش مداوم:

روان کاو با مطالعه منابع به روز، دانش حرفه ای خود را تقویت می کند.
📌 برای مثال: روان کاو ممکن است جدیدترین مقاله ها را در حوزه روان کاوی بالینی بررسی کند.

فرق روانشناس با روانکاوی چیست؟

روانکاوی یک نوع خاص از روان درمانی است. زیگموند فروید بنیان گذار روش درمان روانکاوی بود. روانکاوی بر افکار و احساسات ناخودآگاه تمرکز دارد. هدف روانکاوی، آوردن افکار ناخودآگاه به سطح آگاهی برای حل مشکلات روانی است.

⭐ در مقابل، روانشناس کسی است که مدرک دکترای روانشناسی دارد. روانشناس می تواند درمانگر باشد یا کار پژوهشی انجام دهد. روانکاو معمولاً یک روانشناس یا متخصص سلامت روان است. اما برای آن که روانکاو شود، باید آموزش تخصصی در نظریه و روش های روانکاوی دیده باشد.

در ادامه برای بررسی دقیق تفاوت روانشناس و روانکاو خصوصیات هر کدام را به صورت مجزا شرح می دهیم:

روانکاوی

تمرکز روانکاوی روی چیست؟

اگر بخواهیم بدانیم روانکاوی چیست، باید بدانیم تمرکز آن کجاست. روانکاوی به اعماق ذهن ناخودآگاه فرد وارد می شود. در این فرایند، تعارض های پنهان و تجربیات گذشته بررسی می شوند. روانکاو تلاش می کند احساسات سرکوب شده فرد را آشکار کند.

🟥 متخصصان روانکاوی معمولاً از تکنیک هایی مانند تداعی آزاد و تحلیل رؤیا استفاده می کنند. هدف از این تکنیک ها، درک بهتر از ذهن ناخودآگاه فرد است.

هدف روانکاوی چیست؟

هدف اصلی روانکاوی، شناخت ریشه مشکلات روانی است. روانکاو کمک می کند فرد شیوه های سالم تری برای مقابله با مشکلات پیدا کند. روانکاوی در درمان اضطراب، افسردگی و مشکلات ارتباطی نقش دارد.
🟥 بنابراین اگر بپرسید روانکاوی برای چه کسانی مفید است، باید گفت: برای افرادی که به دنبال ریشه یابی مشکلات عمیق ذهنی هستند.

مدت زمان روانکاوی چقدر است؟

روانکاوی معمولاً یک درمان بلندمدت است. جلسات روانکاوی ممکن است چند بار در هفته برگزار شوند.
این فرایند ممکن است چند سال ادامه داشته باشد.

🟥 طبق گفته انجمن روانکاوی تورنتو، این جلسات طولانی به فرد اجازه می دهند به ناخودآگاه خود دست یابد. در نتیجه، تغییرات پایدار و عمیق تری در روان فرد ایجاد می شود.

روانشناسی

روانشناس کیست و چه کاری انجام می دهد؟

روانشناس فردی است که دارای مدرک دکترای روانشناسی است. وظایف روانشناس شامل مطالعه رفتار انسان و فرایندهای ذهنی است.
🟥 روانشناسی حوزه ای گسترده است. این حوزه شامل شاخه هایی مانند روانشناسی بالینی، رشد، اجتماعی و شناختی می شود.

تفاوت روانشناس و روانکاو در چیست؟

فرق روانشناس با روانکاو در حوزه تخصص و رویکرد درمانی است. همه روانکاوها لزوماً روانشناس نیستند، اما بیشتر آن ها در زمینه روانشناسی آموزش دیده اند.
🟥 روانکاو آموزش تخصصی در نظریه های روانکاوی دیده است. روانکاو تکنیک هایی را به کار می برد که روانشناسان معمولی ممکن است استفاده نکنند.

دامنه فعالیت روانشناسان چیست؟

روانشناسان می توانند در محیط های مختلفی فعالیت کنند. از جمله حوزه درمان، پژوهش، آموزش یا مشاوره محل خدمت روانشناسان هستند. روانشناسان بالینی به درمان اختلالات روانی می پردازند. دیگر روانشناسان ممکن است روی فرایندهای ذهنی یا رفتار اجتماعی تحقیق کنند.

رویکرد درمانی روانشناسان چگونه است؟

روانشناسان از روش های مختلف درمانی استفاده می کنند. روش هایی مثل رفتار درمانی شناختی، درمان انسان گرایانه یا روانکاوی از جمله روش های روانشناسان است.
🟥 روانکاوی فقط یکی از گزینه هاست. هر روانشناس با توجه به آموزش و نیاز مراجع، روش مناسب را انتخاب می کند.

تکنیک های روانکاوی

آیا می‌دانید روانکاو چه کاری انجام می‌دهد و در جلسات روانکاوی چه اتفاقی می‌افتد؟ در یک جلسه روانکاوی شما بیشترین فرصت را برای صحبت کردن و گفتگو دارید و پزشک روانکاو با سوالات روانکاوی به عمیق‌ترین بخش‌های ذهن شما پی خواهد برد.

🛑 در طول درمان شما تمام احساسات و هیجاناتی که سعی در پنهان کردن آن‌ها داشته‌ اید را کشف کرده و برای رفع آن‌ها آماده می شوید. تکنیک‌های روانکاوی و روش‌هایی که در این نوع درمان به کار برده می‌شود شامل موارد زیر است که هر یک را به طور مختصر بررسی می‌کنیم.

تفسیر

در پاسخ به این که تکنیک روانکاوی چیست، باید گفت یکی از روش های اصلی در آن “تفسیر” است. روانکاو با شنیدن صحبت ها، احساسات و واکنش های بدنی فرد، به ناخودآگاه او دسترسی پیدا می کند. این روش به شناخت ریشه مشکلات روانی کمک می کند.

تحلیل رؤیا و خواب

در روانکاوی، تحلیل خواب یکی از ابزارهای کلیدی برای کشف افکار ناخودآگاه است. زمانی که فرد خواب است، مکانیزم های دفاعی کاهش می یابد و احساسات پنهان نمایان می شوند.

تحلیل خواب نشان می دهد روانکاوی برای چه کسانی مفید است؛ کسانی که دچار سرکوب احساسات یا تعارض های درونی هستند.

تداعی آزاد

در این تکنیک، فرد هر چیزی که به ذهنش می آید را بدون سانسور بیان می کند. روانکاو، بدون هدایت صحبت ها، اجازه می دهد فرد ناخودآگاه خود را نشان دهد. بنابراین می توان گفت روانکاو، کسی است که با ابزارهایی مانند تداعی آزاد به عمق ذهن افراد نفوذ می کند.

مقاومت

مقاومت زمانی رخ می دهد که فرد از بیان احساسات یا افکار خود پرهیز می کند. روانکاو تلاش می کند دلیل این مقاومت را کشف کرده و به فرد بازتاب دهد. این مرحله برای افرادی مناسب است که دفاع روانی قوی دارند.

انتقال و انتقال متقابل

در انتقال، فرد احساساتی که در گذشته نسبت به افراد دیگر داشته، به روانکاو منتقل می کند. در انتقال متقابل، ممکن است روانکاو هم احساساتی را وارد روند درمان کند.

روانکاوی برای درمان کدام اختلالات روانی کاربرد دارد؟

اگر شما هم از اختلالات روانی رنج می‌ برید و قصد دارید برای درمان خود اقدام کنید باید بدانید که با توجه به نوع اختلال خود به روانکاو، روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید. برخی از بیماری‌ ها یا اختلالاتی که می‌ توانید برای درمان آن در یک دوره روانکاوی شرکت کنید یا به پزشک روانکاو مراجعه کنید به شرح زیر است:

✅ استرس و اضطراب

✅ داشتن رفتارهای خود تخریبی

✅ فوبیا

✅ افسردگی

✅ مسائل ارتباطی با دیگران

✅ وسواس فکری

✅ مشکلات جنسی

✅ اختلال روانشناختی

و…

سخنی از مشاوران آویژه

❇️ همان‌ طور که گفتیم روانکاوی یکی از درمان‌ های حوزه روانشناسی است. در این مقاله سعی کردیم شما را با این روش درمان بیش از پیش آشنا کنیم تا در صورت نیاز بتوانید مسیر درست را برای درمان، مانند مراجعه به روانشناس، روانپزشک، روانکاو و یا شرکت در کارگاه روانشناسی انتخاب کنید. از همراهی شما سپاس‌گزاریم.