اختلال سلوک یاconduct disorder از ناهنجاری های رفتاری دشوار در روانشناسی محسوب میشود . این اختلال که قبل از بلوغ در میان پسران رایج است بعد از بلوغ بین دختران و پسران نسبت برابری دارد . خصوصیات والدین و تعامل بین کودک و والدین با این اختلال ارتباط دارد . مشاوره روانشناسی این کودکان نشان داده است عدم تمرکز و بیش فعالی درمان نشده میتواند تبدیل به اختلال سلوک شود . کودکان مبتلا به سلوک با شروع کودکی نشانه های پرخاشگری و فعالیت های نامتعارف و غیرقانونی را نشان میدهند . رفتار پرخاشگرانه پایدار و ضد اجتماعی در این کودکان میتواند پیش درآمد اختلال شخصیت باشد . بعضی از این کودکان شیوه های کاملا بی رحمانه از خود نشان میدهند ک باعث میشود فعالیت های مخاطره آمیزی را انجام دهند . کودک علاقه به این دارد که درمواجه با موفقیت های مبهم از خود خشونت نشان دهد .

تعریف اختلال سلوک چیست؟

تعریف اختلال سلوک از نظر مشاوره خانواده آویژه شامل ناهنجاری های رفتاری همراه با لجبازی و اعمال تکانشگری است . رفتار های ضد اجتماعی این افراد میتواند پیش درآمد اختلال جامعه ستیز هم باشد . این اختلال به خشونت و نادید گرفتن حقوق دیگران و رفتار های غیرقانونی منجرمیشود . از دیدگاه روانشناختی تعریف اختلال سلوک شامل رفتار های برون سازی شده ایست که رفتار بیش فعالانه پرخاشگرانه و بزهکارانه را در برمیگرد . این اختلال هزینه تربیتی و اجتماعی زیادی را به جامعه تحمیل میکند .گرچه هوش این افراد در حد بهنجار میباشد اما عملکرد تحصیلی آنها بدلیل عدم تمرکز و فعالیت های اخلالگرایانه بسیار پائین است . این افراد به دلیل عزت نفس پایین مورد توجه نیستند ، رابطه عاطفی خوبی با همسالان خود ندارند . این کودکان از نظر خانواده غیر قابل اعتماد هستند چون به راحتی میتوانند دیگران را آزار دهند .

علائم اختلال سلوک چیست؟

علائم اختلال سلوک شامل اعمال خشونت آمیز مکرر نسبت به همسالان و ارتکاب اعمالی مثل برداشتن پول از خانه یا فروختن برخی وسایل خانه و تخریب اموال دیگران میشود . نادیده گرفتن قوانین ، عدم توجه به حقوق دیگران و زورگویی نسبت به هم سن و سالان و خشم از دیگر علائم اختلال است . در این افراد دروغ گویی و عدم احساس همدلی نسبت به همسالان مشاهده میشود . در نوجوانان امکان استفاده از اسلحه های سرد و گرم و تهدید همسن و سالان وجود دارد . این علائم در پسران ۵ الی ۸ درصد و در بین دختران ۲ تا ۴ درصد می باشد که در پسران زودتر از دختران ظاهر می شود به طوری که ممکن است بعد از رفتن به مدرسه در پسران بیشتر خشونت و زورگویی و در دختران فرار از خانه یا مدرسه دیده شود .

ابتلا به اختلال سلوک چگونه است؟

ابتلا به اختلال سلوک در کودکان و نوجوانان دیده میشود . احتمال ابتلا در کودکی شایعتر از نوجوانی است . ابتلا به اختلال سلوک در پسران و دختران قبل از ۱۰ سالگی و در ابتدای دوره پیش دبستان و مهد است . پایداری این اختلال در پسران بیشتر از دختران است . علت ابتلا به این اختلال عوامل وراثتی ، محیط و خانواده است . سهم وراثت و محیط خانواده در رفتار ضد اجتماعی بسیار زیاد است . افراد مبتلا به اختلال سلوک دارای خانواده های آشفته و پر جمعیت هستند . در مجموع یافته ها نشان میدهد پائین بودن برانگیختگی و واکنش پذیری خودکار نقش عمده ای در ابتلا به مشکلات سلوک دارد . همچنین شواهد قوی وجود دارد که تعامل بین عوامل خطر و موقعیت های محیطی منفی منجر به بوجود آمدن رفتار های جامعه ستیزانه میشود .

مشکلات اختلال سلوک چیست؟

مشکلات اختلال سلوک به دلیل پرخاشگری و گستاخی و درگیری های فیزیکی که منجر به قتل یا ضرب و شتم شدید بین افراد میشود ، به سختی قابل کنترل است . کودکان مبتلا به سلوک به دلیل پائین بودن برانگیختی کرتکس مغز به سختی تن به درمان میدهند . ساختار خانوادگی بی ثبات و تحولات مکرر از دیگر مشکلات این اختلال است . پیوستن به دوستان منحرف و فروپاشی زندگی زناشویی از مشکلاتی است که باعث افزایش رفتار های جامعه ستیزانه میشود . درگیری خانواده ها با دادگاه های اجتماعی و جنائی یکی دیگر از مشکلات است . مبتلایان به اختلال سلوک احساس بی ارزشی می‌کنند آنها در پائین ترین سطح تحصیلی هستند ، فکر می‌کنند نمی‌توانند کاری را انجام دهند و اگر نتوانند خود را تغییر دهند سایرین را مقصر می دانند .

درمان اختلال سلوک چگونه است؟

درمان اختلال سلوک در کودکان و نوجوانان با مشکلاتی همراه هست . درمانهایی نظیر گروه درمانی ، روان درمانی ،تعلیم و تنبیه بسیار کم نتیجه بخش بوده است . معمولا برای کاهش رفتار های ضد اجتماعی از مشاوره روانشناسی فردی و خانوادگی کمک میگیرند . درمانهای گروهی که نوجوانان جامعه ستیز را گرد هم میاورند گاهی ممکن است باعث بدتر شدن مشکل شود زیرا نوجوانان شبیه به هم رفتار های جامعه ستیزانه یکدیگر را ترغیب میکنند . مشاوره خانواده آویژه معتقد است منظور از درمان این افراد کاهش زمینه های هیجانی و کنترل رفتار های جامعه ستیزانه است . آموزش والدین تاثیر زیادی در درمان دارد مهارتهای کنترل کودکان به خانواده ها آموزش داده می شود رسیدن به این هدف با انجام تکنیک های مختلف موثر خواهد بود . از روش روان درمانی فقط برای کاهش رفتارهای پرخاشگرانه میتوان استفاده کرد .

دلایل و درمان اختلال سلوک

اختلال سلوک با اختلالاتی همانند بیش فعالی ، افسردگی و اختلالات یادگیری همراه است . ممکن است پایین بودن سطح اقتصادی و اجتماعی و روش تربیتی خشن ، تنبیهات فیزیکی ، اختلافات خانوادگی و جدایی پدر و مادر با سلوک ارتباط داشته باشد . در والدین این افراد رفتار های ضد اجتماعی و مصرف الکل و مواد مخدر بیشتر است . در افراد دارای اختلال سلوک اختلالاتی مثل نقص در توجه ، استرس ، افسردگی ، اختلال دوقطبی ، مصرف مواد و همینطور افت تحصیلی بیشتر دیده میشود . داروهای آنتی سایکوتیک و هالوپریدول پرخاشگری و رفتارهای تهاجمی را کاهش میدهد . داروهای لیتیوم و آزپین که برای بیماران دارای مشکلات شخصیت تجویز میشود ، ممکن است علائم اختلال سلوک را کاهش دهد . همچنین از داروهای ضد بازجذب سروتونین نظیر فلوکسین ، سرتالین و پارادوکسین ، برای تنظیم خلق افراد مبتلا استفاده میشود .

عوامل مختلف ابتلا به اختلال سلوک چیست؟

مشکلات اختلال سلوک شامل اول عوامل شناختی مثل مشکل در کنترل خلق نوزاد ، میانگین هوشی پایین در بین همسالان خود دوم محیط مثل طرد شدن توسط پدر و مادر، سوء‌استفاده جسمی و جنسی بی ثباتی در نگهداری توسط والدین ، تغییرات زیاد در مراقبان کودک ، خانواده پرجمعیت ، والدین مجرم ، سوء مصرف مواد در خانواده . دلایل اجتماعی مانند طرد شدن توسط هم سن و سالان کودک ، همبازی شدن با کودکان بزهکار و بد ، خشونت شدید توسط همسایگان . دلایل ژنتیکی مانند داشتن خواهر یا برادر مبتلا به اختلال سلوک ، والدین مبتلا به اسکیزوفرنی ، اختلال دو قطبی ، افسردگی یا اختلال شخصیت و همینطور والدینی که در کودکی به بیش فعالی و نقص در توجه یا اختلال سلوک مبتلا بودند باعث افزایش احتمال ابتلا به این بیماری میشود .