آموزش مهارت نه گفتن به کودکان، یک سرمایه‌گذاری مهم برای آینده آنها است. مهارت نه گفتن به آنها کمک می‌کند تا از آسیب دیدن در برابر فشارهای دیگران از خود محافظت کنند، سلامت روان خود را حفظ کنند و عزت نفس خود را تقویت کنند.

❇️ بارها پیش می‌آید که کودکان، در نه گفتن به درخواست‌ها یا پیشنهادات اشتباه، غیرقانونی و ناخوشایند دیگران دچار مشکل می‌شوند. اگر شما آموزش نه گفتن به کودکان را ندانید، ممکن است کودک شما قربانی درخواست های افراد ضداجتماعی شده و خود و دیگران را در دردسر بزرگی بیندازند. برای نجات کودکانمان از این وضعیت، باید مهارت نه گفتن در کودکان را یه ایشان بیاموزیم.

11 نکته مهم برای آموزش مهارت نه گفتن به کودکان

گزینه‌های جایگزین را ارائه دهید:

⭕ یکی از مهم‌ترین نکات برای آموزش مهارت نه گفتن به کودکان، ارائه گزینه‌های جایگزین به آنها است. این کار به کودکان کمک می‌کند تا درک کنند که همیشه دو گزینه برای انتخاب وجود دارد: گزینه‌ای که می‌خواهند انتخاب کنند و گزینه‌ای که نمی‌خواهند انتخاب کنند.

برای مثال:

🟢می‌توانید از کودکان بپرسید که آیا دوست دارند حقیقت را بگویند یا دروغ بگویند. این کار به آنها کمک می‌کند تا درک کنند که دو گزینه برای انتخاب وجود دارد: گزینه‌ای که درست است و گزینه‌ای که غلط است.

🟢 همچنین می‌توانید از کودکان بپرسید که آیا دوست دارند قوانین را رعایت کنند یا آنها را بشکنند. این کار به آنها کمک می‌کند تا درک کنند که دو گزینه برای انتخاب وجود دارد: گزینه‌ای که قابل قبول است و گزینه‌ای که قابل قبول نیست.

🟢 با ارائه گزینه‌های جایگزین به کودکان، به آنها کمک می‌کنید تا در مورد خواسته‌های خود فکر کنند و تصمیم‌گیری کنند. این کار به آنها کمک می‌کند تا در برابر فشار دیگران مقاومت کنند و بر روی خواسته‌های خود پافشاری کنند.

برای پیشگری از تحقیر شدن کودکتان و اطلاع از عوارض جبران ناپذیر تحقیر او مقاله رو به رو را بخوانید: انواع تحقیر کودکان

نه گفتن را ارزشمند جلوه دهید:

شما در جایگاه والدین فرزندان خود نمی توانید گاه و بی گاه و در برابر هر درخواست آن ها نه بگویید. هرچه محدود تر به فرزندان خود نه بگویید، نه گفتن شما موثر تر خواهد بود.

همواره سعی کنید به طور قاطعانه نه بگویید زیرا چنانچه نظرتان با اصرار عوض شود اعتبار این جمله نیز کاهش می یابد.

به کودکان کمک کنید تا احساسات خود را بیان کنند

یکی دیگر از مهم‌ترین نکات برای آموزش مهارت نه گفتن به کودکان، کمک به آنها برای بیان احساسات خود است. کودکان باید بتوانند احساسات خود را درک کنند و آنها را به طور واضح بیان کنند.

❇️ وقتی کودکان در برابر درخواست‌های نامطلوب قرار می‌گیرند، ممکن است احساسات مختلفی مانند عصبانیت، ترس، ناراحتی یا ناامیدی داشته باشند. اگر کودکان نتوانند این احساسات را به طور واضح بیان کنند، ممکن است در گفتن “نه” به این درخواست‌ها با مشکل مواجه شوند.

❇️ برای کمک به کودکان برای بیان احساسات خود، می‌توانید از آنها بپرسید که در هنگام مواجهه با درخواست‌های نامطلوب چه احساسی دارند. به آنها کمک کنید تا این احساسات را به زبان ساده بیان کنند.

به عنوان مثال

اگر کودک شما در برابر درخواست یک همکلاسی برای انجام کاری که دوست ندارد قرار می‌گیرد، می‌توانید از او بپرسید که چه احساسی دارد. اگر کودک شما می‌گوید که احساس عصبانیت می‌کند، می‌توانید به او کمک کنید تا این احساس را به زبان ساده بیان کند. برای مثال، می‌توانید بگویید: “می‌فهمم که احساس عصبانیت می‌کنی و دوست نداری این کار را انجام دهی.”

❇️ با کمک به کودکان برای بیان احساسات خود، به آنها کمک می‌کنید تا در برابر درخواست‌های نامطلوب دیگران احساس قدرت و کنترل بیشتری داشته باشند. این کار به آنها کمک می‌کند تا راحت‌تر “نه” بگویند.

چرا دروغ گفتن کار بدی است! این مقاله را حتما بخوانید: علت دروغ گفتن از نظر روانشناسی

به کودکان کمک کنید تا مرزهای خود را تعیین کنند

یکی دیگر از مهم‌ترین نکات برای آموزش مهارت نه گفتن به کودکان، کمک به آنها برای تعیین مرزهای خود است. مرزها، محدودیت‌هایی هستند که افراد برای خود تعیین می‌کنند تا مشخص کنند که چه چیزی برای آنها مناسب است و چه چیزی برای آنها مناسب نیست.

❎ کودکان باید بتوانند مرزهای خود را تعیین کنند تا از خود در برابر خواسته‌های نامطلوب دیگران محافظت کنند. اگر کودکان نتوانند مرزهای خود را تعیین کنند، ممکن است در برابر درخواست‌های نامطلوب دیگران تسلیم شوند و آسیب ببینند.

❎ به کودکانتان کمک کنید تا مرزهای خود را به زبان ساده بیان کنند.

به عنوان مثال

اگر کودک شما در مورد اینکه آیا می‌خواهد با یک غریبه صحبت کند یا خیر، احساس تردید می‌کند. به او بگویید که می‌تواند با یک غریبه صحبت کند، اما فقط در صورتی که در مکانی عمومی و در حضور یک بزرگسال باشد.

❎این کار به آنها کمک می‌کند تا راحت‌تر “نه” بگویند و از خود در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت کنند.

به کودکان یاد دهید چگونه به طور قاطع نه بگویند

یکی از مهم‌ترین نکات برای آموزش مهارت نه گفتن به کودکان، کمک به آنها برای یادگیری نحوه گفتن “نه” به طور قاطع است. گفتن “نه” به طور قاطع به این معناست که کودک بتواند به طور واضح و مستقیم خواسته‌های خود را بیان کند و در برابر فشار دیگران مقاومت کند.

🟢 برای کمک به کودکان برای یادگیری نحوه گفتن “نه” به طور قاطع، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

📌 به کودکان خود جملات قاطعانه را بیاموزید.

🟢 به آنها کمک کنید تا جملاتی مانند “نه، ممنون” یا “من راحت نیستم” را یاد بگیرند. این جملات ساده و مستقیم هستند و به کودکان کمک می‌کنند تا خواسته‌های خود را به طور واضح بیان کنند.

📌 به کودکان آموزش دهید که برای رد کردن درخواست‌های دیگران نیازی به دلایل منطقی ندارند.

🟢 کودکان نباید احساس کنند که باید برای رد کردن درخواست‌های اطرافیان با دلایلی مانند خستگی، ناراحتی یا عدم علاقه توضیح دهند. آنها می‌توانند به سادگی “نه” بگویند و نیازی به ارائه توضیحات بیشتر ندارند.

اگر کودک شماهم مدام ناخن هایش را میجود مقاله رو به رو را مطالعه کنید: درمان ناخن جویدن کودکان

به کودکان یاد دهید چگونه در برابر فشار مقاومت کنند

یکی از چالش‌های اصلی در آموزش مهارت نه گفتن به کودکان، کمک به آنها برای مقاومت در برابر فشارهای دیگران است. کودکان ممکن است تحت فشار همسالان، والدین یا بزرگسالان قرار بگیرند تا کاری را انجام دهند که دوست ندارند.

↩ برای کمک به کودکان برای مقاومت کردن در برابر فشار دیگران، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

📌 به کودکان کمک کنید تا عزت نفس خود را تقویت کنند.

کودکانی که عزت نفس بالایی دارند، احساس قدرت و کنترل بیشتری دارند. این امر به آنها کمک می‌کند تا در برابر فشار دیگران مقاومت کنند.

📌 به کودکان کمک کنید تا درک کنند که نه گفتن اشکالی ندارد.

بسیاری از کودکان احساس می‌کنند که اگر “نه” بگویند، مورد قضاوت یا سرزنش قرار می‌گیرند. به آنها کمک کنید تا بدانند که حق دارند “نه” بگویند و نیازی نیست که به خواسته‌های دیگران تن دهند.

این مقاله را حتما بخوانید: چگونه با بچه های بد دهن برخورد کنیم؟

به کودکان نشان دهید که “نه” گفتن اشکالی ندارد

یکی از مهم‌ترین نکات در آموزش مهارت نه گفتن به کودکان، اطمینان حاصل کردن از این است که آنها بدانند که گفتن “نه” به درخواست‌های نامطلوب کاری هنجارشکنانه نیست. آنها باید بدانند که این حق آنها است که بر روی خواسته‌های خود پافشاری کنند و از خودشان محافظت کنند.

↩ برای نشان دادن این موضوع به کودکان، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

📌 به کودکان خود توضیح دهید که “نه” گفتن به معنای توهین به شخص دیگری نیست.

به آنها بگویید که “نه” گفتن به معنای این است که شما به نیازها و خواسته‌های خود احترام می‌گذارید.

📌 به کودکان بگویید که “نه” گفتن اشکالی ندارد، حتی اگر دیگران از آن ناراحت شوند.

به آنها اطمینان دهید که شما از آنها حمایت می‌کنید، حتی اگر به درخواست اطرافیان “نه” بگویند.

به کودکان کمک کنید تا مهارت نه گفتن را تمرین کنند

یکی از بهترین راه‌ها موثر برای کمک به کودکان برای یادگیری نحوه نه گفتن، تمرین در موقعیت‌های واقعی است. این به کودکان شما کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که در موقعیت‌های واقعی نیز می‌توانند به طور موثر “نه” بگویند.

↩ در اینجا چند راه برای تمرین مهارت نه گفتن با کودکان آورده شده است:

📌 بازی‌های نقش‌آفرینی یا رول پلی انجام دهید.

از کودکان بخواهید که در موقعیت‌های فرضی به درخواست‌های نامطلوب پاسخ دهند. شما می‌توانید این کار را با بازی با عروسک‌ها، بچه‌های دیگر یا حتی خودتان انجام دهید.

📌 از آنها بخواهید که فرض کنند در یک موقعیت‌ واقعی هستند.

از کودکان بپرسید که اگر کسی از آنها خواست که کاری را انجام دهند که آنها نمی‌خواهند انجام دهند، چه کاری انجام می‌دهند. به آنها کمک کنید تا راه‌های مختلفی برای نه گفتن پیدا کنند.

اگر شما هم می خواهید فرزندی مسئولیت پذیر داشته باشید، مقاله رو به رو را بخوانید: کودک مسئولیت پذیر

به کودکان نشان دهید که نه گفتن به سلامت آنها کمک می‌کند

برای کودکانتان یک الگو باشید

✅ به عنوان یک الگو عمل کنید. کودکان از والدین، معلمان و سایر بزرگسالان الگوبرداری می‌کنند. اگر شما به طور مرتب به درخواست‌های نامطلوب نه نمی‌گویید، کودکان شما نیز یاد نمی‌گیرند که چگونه این کار را انجام دهند.

✅ به عنوان مثال، اگر شما همیشه درخواست دوستان خود را می‌پذیرید، حتی اگر خسته باشید، فرزند شما نیز ممکن است یاد بگیرد که به راحتی خواسته‌های دیگران را بپذیرد، حتی اگر این خواسته‌ها با نیازها یا خواسته‌های او مطابقت نداشته باشد.

✅ بنابراین، مهم است که در برابر درخواست‌های دیگران مقاومت کنید، حتی اگر این درخواست‌ها از طرف دوستان، خانواده یا حتی همسرتان باشد. این به کودکان شما نشان می‌دهد که مهم است که به نیازها و خواسته‌های خود احترام بگذارند.

در اینجا مشاوره خانواده آویژه چند راه برای یادگیری نحوه نه گفتن به عنوان یک الگو آورده است:

🟥 به کودکان خود توضیح دهید که چرا به درخواست‌های نامطلوب “نه” می‌گویید.

به آنها بگویید که این به این دلیل است که شما به نیازها و خواسته‌های خود احترام می‌گذارید.

🟥 از کودکان خود بپرسید که اگر کسی از آنها کاری را خواست که دوست ندارند، چه کاری انجام می‌دهند.

به آنها کمک کنید تا راه‌های مختلفی برای گفتن “نه” به طور موثر در نظر بگیرند. با کمک به کودکان برای یادگیری نحوه گفتن “نه” به عنوان یک الگو، به آنها کمک می‌کنید تا از خود در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت کنند و زندگی سالم‌تر و شادتری داشته باشند.

به کودکان کمک کنید تا عزت نفس خود را تقویت کنند

عزت نفس قوی به کودکان کمک می‌کند تا در برابر فشارهای دیگران مقاومت کنند و بر روی خواسته‌های خود پافشاری کنند. به آنها کمک کنید تا احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.

در اینجا چند راه برای کمک به کودکان برای تقویت عزت نفس آورده شده است:

⬅️ به آنها توجه کنید و محبت کنید. به آنها بگویید که آنها را دوست دارید و به آنها افتخار می‌کنید.

⬅️ به آنها کمک کنید تا مهارت‌های جدیدی بیاموزند و در فعالیت‌هایی که از آنها لذت می‌برند، شرکت کنند.

⬅️ به آنها یادآوری کنید که همه اشتباه می‌کنند و مهم این است که از اشتباهات خود درس بگیرند و پیشرفت کنند.

⬅️ به آنها کمک کنید تا اهدافی را تعیین کنند که چالش برانگیز، اما دست یافتنی باشند.

برای اطلاع از طرز صحیح برخورد کردن با کودک بی ادب مقاله ر

سخنی از مشاوران آویژه

❇️ طبق تجربیات روانشناسان مشاوره خانواده تلفنی آویزه، والدین می توانند با بازی کردن نقش های مختلف به فرزندان خود یاد دهند که به هر درخواست یا پیشنهاد اشتباهی “نه” بگویند.

❇️ آنها باید نه تنها به آنها تمرین بازی در نقش های مثبت را یاد بدهند، بلکه آنها را در حضور دوستان و همسالان خود تحسین و تشویق کنند.

❇️ با یادگیری مهارت های نه گفتن، کودکان نه تنها خود و دیگران را از خطرات قریب الوقوع نجات خواهند داد، بلکه اعتماد به نفس خود را افزایش خواهند داد و به شهروندان شایسته ای تبدیل خواهند شد.