از انواع ازدواج در اسلام چه میدانید؟

ازدواج یکی از مهم ترین موضوعاتی است که در دین مبین اسلام همواره به آن تاکید شده است. امروزه با بروز پدیده ای به نام ازدواج سفید، اهمیت آشنایی با دیدگاه اسلام درباره ازدواج، انواع ازدواج، انواع عقد ازدواج در اسلام و… دو چندان شده است. لذا در اینجا سعی میکنیم مشاوره ازدواج را به سمتی پیش ببریم که همه این مباحث را پوشش دهد. برای این منظور ابتدا باید تعریف ازدواج را از دیدگاه اسلام بدانیم.

تعریف اسلام از ازدواج چیست؟

اسلام، برخلاف سایر ادیان، طرفدار سرسخت ازدواج است. در اسلام جایی برای تجرد مثل مثلا کشیش ها و راهبه های کاتولیک روم وجود ندارد. همانطور که پیامبر (ص) فرموده است “در اسلام تجرد وجود ندارد. ازدواج در اسلام یک وظیفه شرعی، یک محافظ اخلاقی و همچنین یک ضرورت اجتماعی است. پیامبر همچنین فرموده است که: “ازدواج سنت من است هرکس از سنت من رویگرداند، از من نیست”. ازدواج به عنوان منزلی برای نیازهای جنسی عمل میکند و آن را تنظیم میکند تا فرد برده خواسته های خود نشود. این یک ضرورت اجتماعی است زیرا از طریق ازدواج، خانواده ها شکل میگیرند و خانواده واحد اساسی جامعه ما است. بعلاوه، ازدواج تنها راه مشروع یا حلال برای ایجاد رابطه بین زن و مرد است. در واقع اسلام در میانه راه ارتباطات جنسی قرار دارد، نه آن را مانند ادیان خاص محکوم میکند و نه آزادانه اجازه آن را میدهد. اسلام ما را ترغیب میکند تا خواسته های خود را کنترل و تنظیم کنیم و در چهارچوب ازدواج به آنها پاسخ بگوییم‌. برای خواندن مقاله بهترین سن ازدواج از نظر اسلام لطفا کلیک کنید.

چند نوع ازدواج داریم؟

انواع ازدواج در اسلام شامل دو دسته ازدواج موقت و ازدواج دائم است. که این دو با هم تفاوتهایی دارند که به ترتیب زیر در مشاوره ازدواج مطرح است:

• ازدواج دائم:

ازدواج دائم یکی از انواع ازدواج در اسلام است که شرایط خاصی دارد. در اسلام کلمه ای که معمولاً برای ازدواج به کار میرود، نکاح است که به معنای واقعی کلمه به معنای “رابطه جنسی” است. این به عنوان یک اصطلاح نشان دهنده وضعیت ناشی از قرارداد خاصی است که توسط یک زن و مرد منعقد شده است، و به موجب آن رابطه جنسی بین آنها از نظر خدا و جامعه مشروع است. ازدواج به عنوان یک نهاد قانونی با توجه به تعدادی ارکان و احکام تعریف میشود‌. مثلا در این نوع ازدواج اسلامی، باید میزان مهریه ای که مرد به زن پرداخت میکند مشخص باشد.

• ازدواج موقت:

ازدواج موقت یکی از انواع ازدواج در اسلام است که همواره مورد بحث قرار گرفته است. معادل ازدواج موقت که در عربی “متعه” است، که یک قرارداد بین زن و مرد است. این نوع ازدواج هم تقریباً به همان شیوه ازدواج دائم است. فقط تفاوت اصلی در این است که ازدواج موقت، دارای مدت زمان مشخصی است که زن و مرد بعد از آن تاریخ، بدون طلاق با یکدیگر غریبه میشوند. یک تصور غلط در مورد ازدواج موقت این است که برخی تصور میکنند زنی که ازدواج موقت دارد میتواند هر یک ساعت، عقد کند. این بیان نادرست است. زیرا پس از پایان تاریخ ازدواج موقت، زن باید دو ماه صبر کند و قبل از آن نمیتواند با فرد دیگری ازدواج کند. اولین کسی که متعه را با تمام احکام مربوط به آن تشریع کرد، رسول خدا (ص) بود، بعد از آنکه در قرآن نازل شد. همه مسلمانان اتفاق نظر دارند که رسول خدا متعه را تشریع کرده و پس از مهاجرت به مدینه آن را قانونی دانسته و مسلمانان در زمان حیات وی این عمل را انجام داده اند.

اما بین شیعه و بیشتر اهل تسنن در مورد اینکه پیامبر بعداً آن را ممنوع کرد یا نه اختلاف نظر وجود دارد. بیشتر اهل سنت اظهار میدارند که اگرچه پیامبر آن را تشریع کرد، اما بعداً آن را منع کرد. این در حالی است که شیعیان معتقدند ازدواج موقت هرگز توسط پیامبر (ص) منع نشده است.

انواع نکاح در اسلام کدامند؟

به طور کلی میتوان گفت چهار نوع نکاح در اسلام وجود دارد که به شرح زیر است:

1. نکاح صحیح؛ که شکل معتبر ازدواج طبق قانون شرع است. فرزندان حاصل از این ازدواج مشروع هستند و برای شوهر واجب است که مهریه زن خود را بپردازد. درواقع در این نوع نکاح، تمام ارکان و احکام ازدواج به درستی رعایت شده است.

2. نکاح فاسد؛ یکی دیگر از انواع نکاح در اسلام است. این نکاح یک ازدواج نامنظم است. زیرا دو طرف قادر به انجام هنجارهای پیش شرط لازم برای ازدواج معتبر نیستند. بی نظمی هایی مانند ازدواج بدون شاهد، ازدواج با همسر پنجم و غیره وجود دارد که نکاح از حالت صحیح خارج میشود.

3. نکاح متعه؛ همانطور که قبلا گفتیم این نوع از نکاح بر اساس قراردادی برای مدت موقت انجام میشود.

4. نکاح باطل؛ آخرین مورد از انواع نکاح در اسلام است. این نوع ازدواج طبق قوانین مسلمانان کاملاً غیرقانونی است زیرا ازدواج از طریق رضایت اجباری زن و سایر موارد ممنوع صورت میگیرد. فرزندان حاصل از چنین ازدواجی نامشروع است.

   

شرایط نکاح در اسلام

توافق و امضای قرارداد از نظر شرع شرط ازدواج است و برای لازم الاجرا بودن و به رسمیت شناخته شدن آن باید شرایط خاصی را رعایت کرد. رضایت داماد و عروس هم باید به صورت کلامی و هم کتبی عنوان شود. این کار از طریق پیشنهاد رسمی ازدواج (ایجاب) و پذیرش پیشنهاد (قبول) انجام میشود. همچنین زن حق دارد از مرد مهریه دریافت کند، که به عنوان امنیت در ازدواج تحت مالکیت خودش باقی میماند. مهریه می تواند شامل پول نقد، جواهرات یا هر دارایی با ارزش دیگری باشد. یکی دیگر از شرایط ازدواج در اسلام حضور شاهدان است. دو نفر شاهد بزرگسال لازم است تا قرارداد ازدواج را تأیید کنند.

ملاک انتخاب همسر در اسلام چیست؟

• دین داری (از عوامل اساسی و اجتناب ناپذیر)

کسی که دین ندارد، هرچقدر هم ملک و دارایی داشته باشد، مالک هیچ چیز نیست. زیرا کسی که متعهد به دین و مذهب نباشد، که واقعی ترین مسئله زندگی است، هیچ تضمینی وجود ندارد که متعهد به رعایت حقوق همسر خود باشد و به هنجارهای زندگی مشترک پایبند باشد.

• اخلاق

یکی دیگر از معیارهای ازدواج که در اسلام به آن تاکید شده است، اخلاق نیکو است. که به معنای آداب معاشرت و عادات و فضایل دوست داشتنی از دیدگاه عقلی و مذهبی است.

• شرافت خانوادگی

اصالت و شرافت خانوادگی که یک معیار دیگر برای ازدواج در اسلام است، به معنای شهرت، ثروت و موقعیت اجتماعی نیست. بلکه به معنای حیا، پاکی و دین داری یک خانواده است. زیرا ازدواج با کسی برابر است با پیوند با یک خانواده.