آگورافوبیا یا برزن هراسی و بهترین روش‌های درمان آن

آگورافوبیا یا اختلال برزن هراسی بیماری است که افرادی را درگیر کرده و بسیار آزاردهنده است. همان‌طور که می‌دانید امروزه بیماری‌ها و اختلالات روانی تنوع زیادی دارند و افراد زیادی از لحاظ روحی و روانی در سلامت کامل به سر نمی‌برند. اختلالات هراس و انواع فوبیاها، از جمله بیماری‌های روانی و بسیار شایع است که اغلب مردم اطلاعات کافی از آن‌ها ندارند. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی آگورافوبیا، دلایل بروز این بیماری و نحوه درمان آن بپردازیم. با ما همراه باشید.

منظور از آگورافوبیا چیست؟

برزن هراسی یا اختلال آگورافوبیا (Agoraphobia)، نوعی از اختلالات اضطرابی به شمار می‌رود. فردی که به این اختلال مبتلا است، با قرار گرفتن در فضاهای باز یا بسته و یا قرار گرفتن در جمع‌های شلوغ دچار استرس و ترس شدید می‌شود. به بیان دیگر فرد از اینکه در شرایطی قرار بگیرد که فرار از آن مکان کار سختی باشد یا قرار گرفتن در آن مکان باعث تهدید و درماندگی فرد شود، هراس دارد. در نتیجه احساس می‌کند در آن فضا گیر افتاده است و به شدت دچار استرس و اضطراب و حملات هراس می‌گردد.

نشانه‌های ابتلا به اختلال برزن ‌هراسی چیست؟

حال که متوجه شدید آگورافوبیا چیست می‌خواهیم نشانه‌ها و علائم این اختلال را بررسی کنیم. هنگامی که شدت بیماری‌های اختلال اضطرابی در فرد زیاد باشد باعث مختل شدن زندگی او می‌شود. به عنوان مثال شخصی که با اختلال برزن هراسی درگیر است، به دلیل ترس از فضاهای شلوغ باز یا بسته، از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده نمی‌کند یا به بازار نمی‌رود. به طور کلی چنین شخصی از اینکه در فضای بیرون از منزل قرار بگیرد هراس دارد و می‌ترسد از خانه بیرون برود. برخی از نشانه‌هایی که در افراد مبتلا به این بیماری دیده می‌شود را در ادامه ذکر می‌کنیم.

• افراد مبتلا به این بیماری معمولا می‌ترسند تنهایی از خانه بیرون آمده و در جامعه حضور یابند.
• از اینکه در فضاهای بسته مانند سینما، کنسرت، آسانسور و… قرار بگیرند هراس دارند.
• از وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس، مترو، قطار و هواپیما استفاده نمی‌کنند.
• با قرار گرفتن در فضاهای بزرگ و باز مانند مراکز خرید و بازارها، پارک‌ها یا مکان‌های پر ازدحام مانند پل‌ها دچار استرس و اضطراب شدید می‌شوند.
• از اینکه در محل تجمع افراد مانند صف‌ها قرار بگیرند اجتناب می‌کنند.
• افرادی که به آگورافوبیا مبتلا هستند به دلیل عدم کنترل خود در این شرایط احساس شرم میکنند و همین دلیل باعث می‌شود از حضور در اجتماع بپرهیزند.
• بیمارانی که درگیر این بیماری هستند برخی علائم جسمی نیز دارند. مانند ضربان قلب تند، مشکلات تنفسی، تعریق زیاد، لرزش بدن و بی حسی، درد در قفسه سینه، سرگیجه و سبک شدن سر، گر گرفتی و…

انواع اختلال آگورافوبیا در چند دسته قرار می‌گیرد؟

به طور کلی برزن هراسی در دو دسته کلی قرار می‌گیرد که در ادامه هر یک را بررسی می‌کنیم.

آگورافوبیا با اختلال هراس

اغلب افرادی که دچار این بیماری هستند، سابقه حملات پانیک یا اختلال هراس را نیز دارند. به عبارت دیگر اختلال آگورافوبیا با حملات پانیک رابطه دارد و برخی افراد پس از اینکه در بعضی شرایط دچار حمله پانیک شده‌اند، به این بیماری نیز مبتلا می‌شوند. بر اساس آمار، یک سوم افرادی که اختلال هراس یا پانیک دارند، به آگورافوبیا نیز مبتلا می‌شوند. یعنی ممکن است فرد در موقعیتی دچار حمله پانیک شده باشد و پس از آن فکر می‌کند ممکن است این حملات را دوباره تجربه کند. پس از انجام کارهایی که او را در موقعیت‌های قبلی قرار دهد اجتناب می‌کند.

آگورافوبیا بدون اختلال هراس

دسته دوم افرادی هستند که آگورافوبیا را بدون حملات پانیک تجربه کرده و به آن دچار شده‌اند. این افراد معمولا به دلیل حوادثی که سبب مرگ می‌شود یا ترس از جنایت، بیماری یا تصادف به این بیماری مبتلا می‌شوند. علاوه بر این موارد ممکن است دلیل بروز این اختلال ژنتیکی باشد و از والدین به ارث رسیده باشد. در برخی مواقع نیز این بیماری به دلیل ترس‌های غیر منطقی به وجود می‌آید. مانند اینکه فرد تصور می‌کند با حضور در مکان‌های شلوغ دچار بیماری می‌شود یا با ترک کردن خانه در یک حمله، قربانی می‌شود.

به چه دلیل آگورافوبیا در افراد بروز پیدا می‌کند؟

در ایجاد برزن هراسی عوامل بیولوژیکی و محیطی دخیل هستند. چند مورد از این عوامل بیولوژیکی را در ادامه بررسی می‌کنیم.

رفلکس فرار از عوامل به وجود آمدن آگورافوبیا

هنگامی که فرد دچار استرس و اضطراب می‌شود، بدن آدرنالین ترشح می‌کند که باعث افزایش تعداد تنفس و ضربان قلب می‌شود. توجه داشته باشید که این وضعیت در شرایط پر استرس، واکنش طبیعی بدن است. اما در افرادی که به این اختلال مبتلا هستند این واکنش شدید است و منجر به بروز حملات هراس می‌شود.

وجود شبکه ترس در افراد مبتلا به برزن هراسی

نظریه‌ای وجود دارد که می‌گوید ساختار مغز افراد مبتلا به آگورافوبیا با سایر افراد متفاوت است. به این معنا که در بخش‌هایی از مغز نواقصی وجود دارد که سبب بروز ترس و حملات شدید در افراد می‌شود.

عدم تعادل در انتقال دهنده‌های عصبی

یکی دیگر از عوامل موثر در بروز این بیماری، عدم تعادل در انتقال دهنده‌های عصبی است. این عدم تعادل بر رفتار و خلق و خو فرد تاثیر گذاشته و باعث افزایش اضطراب و استرس و بروز حملات هراس می‌گردد.

درمان آگورافوبیا با چه روش‌هایی صورت می‌گیرد؟

درمان آگورافوبیا با روش‌های مختلفی مانند دارو درمانی و روان درمانی انجام می‌گیرد. پروسه درمان این اختلال ممکن است طولانی باشد و روند درمان نیاز به صبوری و پیگیری بیمار دارد.

درمان شناختی-رفتاری

یکی از روش‌های درمان این بیماری مراجعه به روان درمانگر و شروع دوره‌های درمان شناختی رفتاری است. در درمان cbt با آشنایی کامل درباره بیماری خود، مهارت‌های کنترل استرس و کاهش علائم بیماری به شما آموزش داده می‌شود. در این روش افکار استرس‌زا شما به چالش کشیده شده و سعی بر این است که بیمار با موقعیت‌هایی که از رویارویی با آن‌ها هراس دارد، مواجه شود. به طور کلی این از روش به عنوان درمان قطعی آگورافوبیا استفاده می‌گردد که در از بین بردن علائم این بیماری بسیار موثر است. علاوه بر آن در این روش از راه‌هایی مانند آرام‌سازی، آگاهی ذهن، مراقبه و دیگر روش‌ها استفاده می‌شود تا فرد با ترس‌های خود مقابله کند.

دارو درمانی

در صورتی که بیماری فرد شدید باشد، درکنار روان درمانی، دارو درمانی نیز انجام می‌شود. داروهایی که برای این بیماری تجویز می‌شود داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب است؛ که معمولا داروهای ضد افسردگی عملکرد بهتری در درمان این بیماری دارند. این داروها که مهارکننده جذب سروتونین هستند برای درمان آگورافوبیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که به دلیل عوارض داروهای ضد افسردگی، ابتدا با دوز کم درمان شروع شده و به مرور زمان دوز آن افزایش می‌یابد. پس از اینکه بهبودی در فرد حاصل شد دوز آن کم و به تدریج قطع می‌شود.

سخن آخر

بیماری آگورافوبیا اختلالی است که افراد درگیر با آن رنج زیادی را متحمل شده و در صورت عدم درمان دچار افسردگی‌های شدید می‌شوند. این بیماری معمولا در سنین ۱۸ تا ۳۵ سالگی شروع شده و زنان بیشتر از آقایان به آن مبتلا می‌شوند. در این مقاله سعی کردیم به بررسی این بیماری، علائم و روش‌های درمان آن بپردازیم. برای درمان آگورافوبیا، بهترین کار مراجعه به مشاوره روانشناسی و روانپزشک و در نهایت شروع دوره‌های روان درمانی و دارو درمانی می‌باشد. از همراهی شما تا پایان این مطلب سپاسگزاریم.