خودآزاری عمدی (DSH) رفتاری است که در آن فرد با هدف یا بدون قصد واقعی خودکشی اقدام به آسیب رساندن به خود می کند.

درک عمومی از خودآزاری یا «خوزنی» در نوجوانان در سال‌های اخیر افزایش یافته است. مطالعات گسترده ای توجه خود را به این نگرانی سلامت روان نوجوانان معطوف کرده اند که منجر به آگاهی بیشتر والدین نسبت به دلایل خودزنی فرزندشان می شود.

با وجود این پیشرفت های مشاوره نوجوان، بسیاری از تصورات نادرست در مورد آسیب رساندن به خود در نوجوانان باقی مانده است. به عنوان مثال، یک باور رایج و نادرست این است که خودآزاری تنها بر درصد کمی از نوجوانان تأثیر می گذارد.

در واقع، مطالعات اخیر خودزنی نوجوان نشان داده است که حدود 17 درصد از نوجوانان و حدود 15 درصد از دانشجویان حداقل در یک مورد درگیر نوعی خودآزاری بوده اند.

نوجوانانی که خودآزاری می کنند چند ساله هستند؟

معمولاً خودزنی در اوایل نوجوانی، بین سنین 11 تا 14 سالگی شروع می شود. معمولاً زمانی که فرد به اواسط تا اواخر 30 سالگی خود می رسد متوقف می شود، اما برخی افراد مسن نیز به خودآزاری ادامه می دهند.

یکی از دیگر تصورات غلط مربوط به خودآزاری و خودکشی است. این رفتارها با هم متفاوت هستند.

بریدن و سایر اشکال متداول خود آزاری بیشتر برای تنظیم عواطف و هیجانات استفاده می شود. از طریق آسیب عمدی به بدن، کسانی که خودزنی می کنند معمولاً این کار را برای آرام شدن انجام می دهند زیرا احساسات خود را بسیار قدرتمند احساس می کنند یا توانایی تحمل پریشانی خود را ندارند.

به زبان ساده، صدمه زدن به خود باعث می شود که نوجوان احساس بهتری داشته باشد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که اگرچه اکثر افرادی که به خود آسیب می رسانند قصد خودکشی ندارند، اما اگر این رفتار درمان نشود، می تواند ارتباط زیادی با خودکشی داشته باشد.

آیا شما می دانید نوجوانی از چه سنی شروع می شود و به چه کسی نوجوان گفته می شود؟ پیشنهاد می کنیم این مقاله را مطالعه کنید: سن نوجوانی از نظر روانشناسی

درک علت خود آزاری نوجوانان

درک بهتر دلایل خودآزاری و خودزنی به پزشکان، والدین، معلمان و مشاوران خانواده که با نوجوانان کار می‌کنند، کمک می کند تا وضعیت سلامت روانی نوجوانان را شناسایی کرده و به آن رسیدگی کنند. خودآزاری قابل درمان است، اما نوجوانانی که این رفتار را انجام می دهند باید در اسرع وقت کمک بگیرند. بیشتر نوجوانانی که درمان مناسبی دریافت می کنند می توانند زندگی شاد و سالمی داشته باشند.

انواع خودآزاری در نوجوانان

طیف وسیعی از رفتارها در دسته بندی و تعریف خودآزاری قرار می گیرند، از جمله:

بریدن – بریدن یکی از رایج ترین اشکال آسیب رساندن به خود است. بریدن شامل استفاده از هر جسم نوک تیز برای برش دادن پوست است (تا نقطه خون بیاید).

سوزاندن – یکی دیگر از انواع بسیار رایج خودآزاری، سوزاندن پوست اغلب با استفاده از کبریت، فندک، تابه داغ و غیره

خاراندن یا نیشگون گرفتن – این شکل از خودزنی شامل خاراندن یا نیشگون گرفتن شدید با ناخن‌های دست (یا اشیاء دیگر)، اغلب به حدی است که خون می آید یا آثاری بر روی پوست باقی می‌ماند.

کندن مو – کندن مو نوعی خودآزاری است که از نظر پزشکی به عنوان تریکوتیلومانیا شناخته می شود. در تریکوتیلومانیا، فرد مجبور به کندن موهای خود می شود (و در برخی موارد، مو را می خورد).

ضربه زدن یا مشت زدن – این رفتار شامل ضربه زدن یا مشت زدن به خود است، اغلب تا حد خونریزی یا کبودی ایجاد می شود – این روش خودزنی شامل ضربه زدن یا مشت زدن به اشیا است.

چیدن مداوم زخم ها – خودزنی از طریق چیدن مداوم به معنای به تاخیر انداختن التیام زخم های خود است.

کنده کاری روی پوست – این شکل از خودآزاری زمانی رخ می دهد که فرد روی پوست خود کلمات یا نمادهایی را حک می کند.

در اکثر نوجوانان، بازوها، پاها و نیم تنه هدف متداول خودآزاری هستند، زیرا این نواحی بدن را می توان به راحتی با لباس پنهان کرد. با این وجود، نوجوانان ممکن است به قسمت های دیگر بدن خود نیز آسیب بزنند.

چرا نوجوانان به خود آسیب می زنند؟

نوجوانان از خودآزاری به همان دلیلی استفاده می کنند که افراد از مواد مخدر، الکل، غذا یا رابطه جنسی استفاده می کنند. نوجوانان می خواهند احساس بهتری داشته باشند. نوجوانانی که به خود آسیب می زنند، قصد خودکشی ندارند. اما محققان فکر می کنند که خودآزاری و خودزنی نوعی «آغاز» برای خودکشی است که اگر نوجوان بتوانند بر ترس و درد خودآزاری غلبه کنند، ممکن است در صورت بروز افکار خودکشی، آنها تمایل بیشتری به خودکشی پیدا کنند.

نوجوانان به دلایل مختلف دست به خودآزاری می زنند:

بی‌حسی

وقتی نوجوانان به خود آسیب می‌زنند، اغلب در تلاش برای متوقف کردن احساس درد هیجانات یا «بی‌حس شدن» است. آنها می خواهند از احساسات غالباً طاقت فرسا (غم، رنج، تنهایی، و غیره) رها شوند.

تحریک احساسات

برخی از نوجوانان مشکلاتی مانند افسردگی دارند که می تواند باعث ایجاد احساس بی حسی یا عدم توانایی در احساس هیجانات شود. بنابراین، این نوجوان تمایل پیدا می کند از خودآزاری به عنوان راهی برای تحریک احساس استفاده کند.

ایجاد حس كنترل

وقتي جوانان فکر می کنند زندگي خارج از كنترل آنهاست، غالباً از هر طریق ممکن، از جمله آسیب رساندن به خود، سعی می کنند، کنترل خود را به دست آورند.

تنبیه

زمانی که نوجوانان احساس گناه یا شرم شدیدی را تجربه می کنند و خروجی و یا بیان سالمی برای این احساسات ندارند، اغلب احساس نیاز می کنند که خود را مجازات کنند و راهکار اغلب از طریق خودزنی به دست می آید.

بیان احساسات پیچیده یا پنهان

گاهی اوقات نوجوانان احساساتی را تجربه می کنند که برای درک آنها مشکل دارند. نوجوانان اغلب مهارت مورد نیاز برای صحبت در مورد مسائل عاطفی عمیق خود را ندارند . این نوجوانان گاهی اوقات از خودآزاری به عنوان راهی برای بیان یا “ارتباط” استفاده می کنند.

صرف نظر از اینکه چرا یک نوجوان از رفتارهای خودآزاری یا خودزنی استفاده می کند، در مجموع، نوجوانان فکر می کنند از نظر ایجاد یک احساس تسکین فوری این رفتارها موثر هستند.

دلایل خودآزاری در نوجوانان

در حالی که هر نوجوانی ممکن است دست به خودآزاری بزند، عوامل خاصی وجود دارد که باعث می شود یک نوجوان دست به خودزنی یا خودآزاری بزند.

عوامل خطر بیولوژیکی

نوجوان بودن

نوجوانی “زمان اصلی” برای رفتارهای خودآزاری در نظر گرفته می شود. از دیدگاه رشدی، جوانان در دوران نوجوانی تغییرات زیادی را تجربه می کنند، نه فقط از نظر فیزیکی، بلکه از نظر اجتماعی. بنابراین، نوجوانان سطوح بالایی از هیجانات منفی را تجربه می کنند.

زن بودن

تحقیقات نشان می‌دهد که خودآزاری در بین زنان بسیار بیشتر است.

سابقه خانوادگی خودآزاری

اگر یک نوجوان عضوی از خانواده اش دارای سابقه خودآزاری باشد، ممکن است در برخی از مراحل زندگی در معرض خطر بیشتری برای خودآزاری باشد. این ممکن است به دلایل ژنتیکی باشد.

عوامل خطر محیطی

منزوی بودن

عدم حمایت اجتماعی از سوی بزرگسالان و یا همسالان به صورت قابل توجهی می تواند باعث ایجاد خودآزاری در نوجوان شود. تجربه انزوا و تنهایی طاقت فرسا اغلب منجر به خودآزاری می شود.

در معرض قلدری بودن

قربانی قلدری یک عامل خطر برای خودزنی و خود آزاری در نوجوان است.

مشکل در کمک خواستن

انگ بیماری روانی مدتهاست که موضوع در کشور ما بوده است. به همین دلیل، بسیاری از نوجوانان درخواست کمک نمی کنند و با خودآزاری کنار می آیند.