پدر و مادر یک کودک 4 ساله بودن می تواند یک تجربه شگفت انگیز و هیجان انگیز باشد. بچه های چهار ساله آدم های کوچک خلاق و متفکری هستند. والدین در این سن باید خود را برای صحنه ای آماده کنند که بازی های تخیلی کودک شان به اوج خود می رسد. در 4 سالگی شما می توانید مکالمات کامل تر و جذاب تری با کودک خود داشته باشید. مهارت های حرکتی ظریف کودک 4 ساله شما روز به روز بهبود می یابد.
اگر تربیت فرزند 4 ساله خود را چالش برانگیز میدانید، دیگر تنها نیستید. آنچه که باید در مورد رشد و تکامل کودک 4 ساله خود بدانید مشاوران مرکز رواشناسی آویژه اطلاعات کاملی نگارش کرده اند، امید است برای شما مفید باشد.
رشد شناختی کودک 4 ساله
کودک در این سن به یک بچه پر حرف تبدیل می شود. تا 4 سالگی، کودک شما باید بتواند جملات را به صورت کامل بکار ببرد و مکالمات پشت سر هم داشته باشد.
از نظر روانشناسی کودک چهار ساله، صحبت های فرزند شما باید در این سن برای یک فرد غریبه کاملا قابل درک باشد. از طرفی فرزند 4 ساله شما باید بتواند دستورات چند مرحله ای را انجام دهد.
مهارتهای شناختی کودک شما نیز در این سن به سرعت در حال رشد است. «کودکان در این سن باید بتوانند بشمارند، رنگها، شکلها، اعداد و حروف را تشخیص دهند و همچنین از ضمایر بهطور مناسب استفاده کنند.»
کودکان در 4 سالگی کنجکاو هستند و عاشق درک اطلاعات جدید هستند. در این سن از اینکه فرزندتان چقدر می تواند درک کند شگفت زده خواهید شد. اگر داستانی را برای آنها تعریف کنید یا بخوانید، آنها باید بتوانند قسمت های زیادی از آن را به خاطر بیاورند.
کودکان 4 ساله در ساختن داستان های خود عالی هستند. تخیل آنها در این سن واقعاً در حال اوج گرفتن است.
کودکان چهار ساله در حال یادگیری تفاوت بین «رفتار واقعی» و «رفتار وانمودی» هستند و اغلب در حال توسعه تخیلات خود هستند ( افسانهها و هیولاها).
نکات تربیتی زبان و شناختی
فرزند شما در 4 سالگی شروع به درک چگونگی کاربرد زمان می کند.
فرزند شما در 4 سالگی باید بدانند که چگونه نام و نام خانوادگی خود را بیان کنند.
فرزند شما در 4 سالگی می تواند آهنگ ها و اشعار کوتاه کودکانه را حفظ کرده و بخواند.
فرزند شما در 4 سالگی میتوانند پیشبینی کنند که در یک داستان یا کتاب چه اتفاقی میافتد.
فرزند شما در 4 سالگی باید با جملات ساده در حدود پنج کلمه صحبت کند و حدود 1000-2000 کلمه را بداند.

نقاط عطف حرکتی، کودک 4 ساله
کودک 4 ساله شما نه تنها قدش بلندتر می شود، بلکه مهارت های حرکتی ظریف و درشت او نیز بهتر می شود. در این سن، شما باید بتوانید بازی های بیرون منزل را با کودک خود انجام دهید، مانند توپ گرفتن و فوتبال بازی کردن.
از نظر رشد بدنی، قد کودکان 4 ساله دو برابر زمان تولدشان می شود! کودک شما با سرعت حدود یک چهارم اونس در روز وزن اضافه می کند. همه این رشد و نمو مستلزم عادات غذایی سالم و خواب خوب است؛ کودک شما همچنان به 11 تا 13 ساعت خواب در هر شب نیاز دارد.
کودک شما هر روز قوی تر و چابک تر می شود.
کودکان در این سن می توانند خوب بدوند و بپرند، اغلب می توانند روی یک پا تعادل داشته باشند و به عقب راه بروند.
بسیاری از بچه ها در این سن شروع به دوچرخه سواری یا اسکوتر می کنند.
اگر کودک خود را برای بازی با توپ بیرون می آورید، او باید بتواند توپ را بالای سرش پرتاب کند و توپ را شوت کند.
کودکان در این سن میتوانند از قیچی استفاده کنند، با خودکار بنویسند و از ظروف غذاخوری استفاده کنند.
کودکان در این سن قادر هستند ده ثانیه یا بیشتر روی یک پا بایستند.
اکثر کودکان 4 ساله می توانند بدون کمک لباس بپوشند و در حال یادگیری نحوه مسواک زدن هستند.
کودک 4 ساله شما در حال یادگیری نحوه غذا خوردن البته بدون ریخت و پاش زیاد است و می تواند غذا را له کند.
آنها احتمالاً می توانند ادرار خود را کنترل کنند، اما همچنان ممکن است تختخواب خود را خیس کنند.

رشد عاطفی و اجتماعی کودک 4 ساله
در روانشناسی کودکان چهار ساله می بینیم که آنها شروع به ارتباط بیشتر با دنیای اطراف خود می کنند. البته کودکان 4 ساله همچنان بدخلق و مستعد لجبازی هستند.
در این سن هنوز طبیعی است که کودکان در تنظیم احساسات خود مشکل داشته باشند.
در تربیت کودک چهار ساله خود باید در نظر بگیرد که کج خلقی هنوز امری نسبتاً رایج است.
از نظر اجتماعی، کودکان 4 ساله در مورد دوست یابی چیزهای زیادی یاد می گیرند. آنها شروع به ایجاد پیوندهای واقعی با همسالان خود می کنند.
بچه های این سن احتمالاً چند دوست خیالی نیز خواهند داشت. تخیل آنها در این سن به طور تصاعدی در حال رشد است و بیشتر بازی های آنها خلاقانه است.
کودک شما در این سن، بیشتر از تمایلات جنسی خود آگاه می شود. اما نگران نباشید این کاملا طبیعی است.
سعی کنید از عبارات صحیح برای اندام تناسلی (“آلت تناسلی” و “واژن”) به جای تعبیرهای نامناسب استفاده کنید.
ممکن است متوجه شوید که کودکتان در این سن با اندام جنسی خود ور می روند. می توانید به آنها آموزش دهید که خود را در جمع لمس نکنند.

چگونه کودک 4 ساله را تربیت کنیم؟
به عنوان والدین یک کودک 4 ساله، ممکن است در مورد نقش خود در تربیت فرزندتان سؤالاتی داشته باشید. کارهای زیادی وجود دارد که می توانید برای کمک به شکوفایی و رشد فرزندتان انجام دهید. مشارکت در مکالمه با آنها تا حد امکان، خواندن کتاب برای آنها و حمایت از علایق آنها گام های ساده ای است که می توانید بردارید.
در این سن که فرزند شما میلیون ها سوال در ذهن خود دارد. پاسخ به سؤالات آنها با مواد آموزشی (کتاب، رسانه های مناسب، فعالیت ها) ایده خوبی است.
شما می خواهید ساختاری برای تربیت فرزند خود در این سن ایجاد کنید و تکنیک های انضباط مثبت را اعمال کنید. کودکان چهار ساله قادر به درک قوانین و آداب و رسوم اجتماعی هستند، اما به یاد داشته باشید که آنها هنوز در حال این مسائل یادگیری هستند. بنابراین طبیعی است، اگر در طول این مسیر به راهنمایی و کمک شما نیاز داشته باشند.
میتوانید به فرزندتان آموزش دهید تا کارهای اولیه خانه را انجام دهد، مانند چیدن و پاک کردن میز. این شیوه تربیت به کودک شما کمک می کند تا حس مثبتی در مورد ارزشمندی خود داشته باشد.
از طرفی در این سن، شما باید اطمینان حاصل کنید که فرزندتان فعالیت بدنی زیادی دارد.
چگونه کودک 4 ساله خود را ایمن نگه داریم؟
کودک 4 ساله شما بسیار مستقل تر و تواناتر از گذشته به نظر می رسد. اما هنوز هم بچه کوچکی است و برای بیشتر فعالیت های خود به نظارت و راهنمایی بزرگسالان نیاز دارد. باید فرزندتان را در مورد مواردی مانند استفاده ایمن از قیچی و نحوه انجام فعالیتهایی مانند توپ زدن بدون آسیب رساندن به خود یا دیگران راهنمایی کنید.
به زودی پس از اینکه فرزند شما 4 ساله شد، باید برای واکسن به پزشک مراجعه کنید. کودکان بین 4 تا 6 سال چندین واکسن دریافت خواهند کرد که ممکن است شامل واکسن DTaP، واکسن MMR، واکسن IPV (فلج اطفال) و واکسن واریسلا باشد. همچنین ممکن است به کودک شما واکسن آنفولانزا پیشنهاد شود.
نکات ایمنی مهمی مانند پوشیدن کلاه ایمنی در حین دوچرخه سواری، استفاده از صندلی کودک در ماشین، استفاده از کرم ضد آفتاب و اهمیت نظارت دقیق بر کودکتان در نزدیکی آب و خیابان ها را باید رعایت کنید.
لجبازی کودک 4 ساله را چگونه مدیریت کنیم؟ شما هم قطعا برای تربیت کودک خود هنگام لجبازی های او به مشکل خورده اید. پیشنهاد می کنیم مقاله نحوه برخورد با کودک لجباز را بخوانید.
چه زمانی باید نگران کودک 4 ساله خود باشید؟
نشانه های خاصی وجود دارد که نشان می دهد کودک شما ممکن است دچار مشکلاتی در رشد باشد. در این سن باید نگران کودکان خود باشید اگر:
اگر بچهها به صورت مشارکتی بازی نکنند یا در تعامل با همسالان خود یا سایر کودکان مشکل داشته باشند.
اگر گفتار کودکان در این سن غیرقابل درک باشد یا اینکه آنها برای پیروی از دستورالعمل ها یا درک دستورات مشکل داشته باشند.
اگر کودک شما نمی تواند بپرد یا در نوشتن یا خط خطی کردن مشکل دارد.
اگر کودک شما اصلاً نمی تواند خودش لباس بپوشد.
اگر کودک شما هنوز چندین بار در شب بیدار می شود.
اگر کودک شما علاقهمند به بازی با دیگران و معاشرت با افراد خارج از خانواده نیست.
اگر کودک شما از ضمایر به درستی استفاده نمی کند.
یا اگر به نظر می رسد که نمی توانند داستان هایی را که به آنها گفته شده به خاطر بیاورند، در نظر داشته باشید که با مشاور کودک خود تماس بگیرید.
در نهایت، اگر مهارتهای فرزندتان به نحوی پسرفت کرده است، این یک علامت هشدار دهنده است که ممکن است مشکلی وجود داشته باشد.
برخی به شما می گویند که تربیت کودک 4 ساله بسیار راحت تر است. در حالی که درست است که کودکان 4 ساله معمولا معقول تر از کودکان 2 یا 3 ساله هستند. اما آنها هنوز بچه های کوچکی هستند و گاهی اوقات ممکن است تربیت کردن آنها دشوار باشد. از جهاتی مهارتهای کلامی آنها باعث میشود حتی در مورد کوچکترین چیزها بیشتر بحث کنند.
حال که اطلاعات کاملی در مورد تربیت و رفتار با کودک 4ساله بدست آوردید، اگر سوالاتی در مورد تربیت کودک 5 ساله و اینکه چه چیزهایی باید در این رابطه بدانید و خصوصیات کودک چهارساله دارید، حتما مقاله تربیت کودک 5 ساله را بخوانید.
سوالات متداول
کودک در 4 سالگی چه کاری باید انجام دهد؟
در این سن، کودک شما باید بدود، بپرد، توپ را پرتاب کند و لگد بزند، بالا برود و به راحتی تاب بخورد. سایر نقاط عطف حرکت و مهارتهای دست و انگشتان که ممکن است فرزند شما در سن 4 سالگی به آن دست یابد عبارتند از: توانایی: بیش از 9 ثانیه روی یک پا بایستد و پرش کند.
چه زمانی باید نگران رفتار کودک 4 ساله خود باشم؟
اگر کودک شما رفتار نامطلوب مداومی از خود نشان می دهد که خود یا سایر کودکان را در معرض خطر قرار می دهد، بهتر است با مشاور کودک خود صحبت کنید. فرزند شما ممکن است نیاز به ارزیابی حرفه ای داشته باشد یا نیازهای خاصی داشته باشد که باید در تربیت کودکتان لحاظ کنید.
مشاوره کودک آویژه
در این مقاله که توسط بهترین مشاوره خانواده آویژه نگارش شده، در خصوص تربیت کودک 4 ساله، نکاتی بیان شده است. اگر شما هم دیدگاه و نظراتی دارید و در این مقاله به آن پرداخته نشده است، از شما تقاضا داریم تا آن را در بخش دیدگاه های پست بنویسید تا دیگران هم از آن بهره ببرند و از سوی دیگر در مقاله دیگری در حیطه روانشناسی رفتار با کودکان 4 ساله به صورت اختصاصی به آن پرداخته شود.
برای نکات بیشتر در مورد روانشناسی و خصوصیات کودک 4 ساله، لطفاً با مرکز ما تماس بگیرید. ما خوشحال می شویم به شما کمک کنیم!