بسیاری از کودکان در مقطعی از زندگی خود دچار ترس و اضطراب می شوند. این ترس در کودکان شامل اضطراب‌های جدایی و رشد و همچنین استرس‌های محیطی مانند نگرانی‌های ترس از امتحان یا رویدادهای آسیب‌زا می‌شود. با تشویق کردن کودکان خود به صحبت کردن درباره ترس هایش و آموزش مقابله با آنها، به کاهش اضطراب کمک کنید.

اضطراب و ترس بخشی طبیعی از رشد رفتاری و عاطفی کودکان شماست. در این مقاله مشاوران مرکز روانشناسی آویژه سعی کرده اند راهکارهای درمان یا کاهش ترس های کودک را برای شما والدین عزیز فراهم کنند. این مقاله شامل 4 استراتژِی درمانی و 17 راهکار رواشناسی ترس کودک است که امیدواریم برای شما مفید واقع شود. لطفا تا انتهای پست همراه مشاورین ما باشید.

استراتژِی اول: با کودک خود ارتباطات سالم برقرار کنید

صحبت کردن با کودک

فرزندتان را تشویق کنید تا در مورد ترس هایش با شما صحبت کند. مهم است که بدانید ترس های فرزندتان چیست؟ به عنوان مثال، اگر کودک شما ابراز می کند که در مورد رفتن به مدرسه اضطراب دارد، او را سرزنش نکنید. در عوض، شما باید بگویید “من درک می کنم که در مورد مدرسه رفتن مضطرب هستید. چگونه می توانم کمک کنم؟

کاری کنید که کودک شما احساس کند که ترس هایش قابل درک است.

ایجاد یک جعبه نگرانی

اگر کودک شما نمی تواند آشکار در مورد ترس هایش صحبت کند، یک “جعبه نگرانی” ایجاد کنید. کودک شما می تواند ترس ها یا اضطراب های خود را بنویسد و آنها را در جعبه قرار دهد. سپس در پایان روز یا هفته در مورد آنها با یکدیگر صحبت کنید. این راه به فرزند شما کمک می کند که با ترس های خود ارتباط برقرار کند. همچنین او را تشویق می کند که در مورد ترس های خود صحبت کند.

کودک شما ممکن است ترس از تاریکی، ترس از خوابیدن در خانه دیگران، ترس از رد شدن در آزمون، ترس از ارتفاع، ترس از سخنرانی در جمع، ترس از مسخره شدن در مدرسه، یا ترس از هیولا زیر تخت را داشته باشد.

صحبت کردن در مورد همه این ترس‌ها ممکن است برای کودک شرم آور و خجالت‌آور باشد.

اجتناب از ترس ها ممنوع

فرزندتان را تشویق کنید تا با ترس هایش روبرو شود نه اینکه از آنها دوری کند. اغلب وقتی کودکان از چیزی می ترسند سعی می کنند از ترس خود دوری کنند. این راهکار خوبی برای کاهش ترس کودکان نیست زیرا به کودک اجازه می دهد ترس خود را حفظ کند.

اگر فرزندتان را تشویق کنید تا با ترس‌هایش روبرو شود، آنها یاد خواهند گرفت که از ترس و اضطراب خود فرار نکنند.

سرزنش گر نباشید

به فرزندتان بگویید اشکالی ندارد که بترسند. اغلب والدین به طور ناآگاهانه به فرزندان خود برای موفقیت در مدرسه و ورزش فشار می آورند. در نتیجه، این کار باعث افزایش اضطراب در کودکان می شود. به فرزند خود بیاموزید که ترسیدن اشکالی ندارد و در عین حال او را تشویق کنید که برای درمان ترس هایش تلاش کند. اشتباهات و نقص های کودک خود را بپذیرید.

اگر فرزند شما در یک آزمون مردود شد، او را سرزنش نکنید. در عوض، بگویید اشکالی ندارد. بعد از هر شکست در زندگی، بهترین کار این است که از اشتباهات خود درس بگیریم.

گوش کردن به احساسات کودک

به حرف کودک تان گوش دهید. احساس انزوا و طرد شدن، عزت نفس کودکان را کاهش می دهد. گوش دادن به صحبت های فرزندتان به او کمک می کند تا احساس حمایت و پشتیبانی داشته باشد. اگر فرزندتان درباره ترس‌هایش با شما صحبت می‌کند، باید فعالانه به او گوش دهید و نگرانی‌هایش را تأیید کنید. یک تکنیک عالی برای نشان دادن اینکه به حرف های کودکتان گوش می دهید و تشویق کردن فرزندتان به ادامه صحبت کردن، این است که به حرف های او بازتاب نشان دهید.

انعکاس یعنی آنچه را که گوینده به شما گفته است، تکرار کنید تا مطمئن شوید آنچه را که آنها می خواهند بیان کنند، درک می کنید.

استراتژِی دوم: تمرین تکنیک های درمانی

داشتن رویه منظم

سعی کنید برنامه های منظمی داشته باشید. برنامه های منظم می‌توانند به آرام کردن کودک شما در یک موقعیت استرس‌زا کمک کنند. زیرا در این صورت کودکان می دانند چگونه باید با ترس های خود رفتار کنند. اگر فرزندتان از رها شدن در مدرسه می ترسد، می‌توانید هر روز که با او به مدرسه می‌روید، با معلم‌ها سلام و احوالپرسی کنید، و قبل از رفتن، کودکتان را در آغوش بگیرید.

به این ترتیب زمانی که کودکان به این برنامه عادت کنند؛ این روال منظم می تواند به کاهش و درمان ترس کودک شما کمک کند.

تشویق کردن شجاعت

به رفتارهای شجاعانه کودک خود پاداش دهید. اگر کودک شما با ترس خود روبرو می شود، باید این رفتار را با در آغوش گرفتن و کلمات هیجان انگیز تشویق کنید. حتی بهتر است برای تشویق رفتار شجاعانه به آنها پاداش بدهید. این امر به درمان ترس های کودکان کمک می کند و در آینده به رفتارهای شجاعانه تر منجر می شود.

آماده کردن کودک

کودک خود را برای رویدادهای استرس زا آماده کنید. اگر می دانید که یک رویداد ترس آور در زندگی فرزندتان در راه است، بهترین کار برای درمان ترس های او این است که با او صحبت کنید و او را برای آن رویداد آماده کنید. این روش می تواند به کاهش ترس و اضطراب کمک کند. زیرا در این صورت کودکان به طور کامل میدانند که باید انتظار چه چیزی را داشته باشند.

اگر خانواده شما در حال نقل مکان به یک شهر جدید است، این می تواند برای کودک بسیار استرس زا باشد. با کودک خود در مورد این تغییر صحبت کرده و به طور کامل دلیل این کار را توضیح دهید.

برای کاهش ترس های کودکتان شما باید به جنبه های مثبت رویدادهای استرس زا تمرکز کنید.

داشتند فعالیت های تفریحی

در برنامه خود فعالیت های سرگرم کننده را بگنجانید. کودک شما باید بیشتر سرگرم بازی غیررقابتی باشد. متأسفانه حتی فعالیت هایی که قرار است برای کودکان سرگرم کننده باشند، مانند ورزش و بازی، بیش از حد رقابتی می شوند و باعث افزایش استرس و اضطراب کودکان می شوند.

برای درمان ترس های کودک تان سعی کنید که فرزندتان هر روز فرصتی برای بازی هایی داشته باشد که صرفاً جنبه سرگرمی دارد.

داشتن خواب منظم

سعی کنید فرزندتان الگوی خواب منظمی داشته باشد. اگر کودک شما بیش از حد خسته باشد ممکن است مضطرب تر شود. یک زمان دقیق برای خواب کودک تعیین کنید و به آن پایبند باشید. همچنین باید یک برنامه روتین 20 تا 30 دقیقه ای قبل از خواب کودکتان تنطیم کنید. این برنامه به کودک شما کمک می‌کند تا از فعالیت‌های روزانه به آرامی برای خوابیدن آماده شود.

قبل از خواب برای آرامش و کاهش ترس کودک، آنها را حمام کنید، دندان هایشان را مسواک بزنید، و سپس هر شب قبل از خواب یک داستان زیبا برای آنها بخوانید.

آموزش ریلکسیشن

آموزش تکنیک های آرامش اعصاب یا آرام سازی یا همان ریلکسیشن گاهی اوقات می تواند به درمان ترس های کودک کمک کند. به آنها آموزش دهید در مواقعی که احساس اضطراب می کنند، نفس عمیق بکشند تا بتوانند خود را آرام کنند.

مدیتیشن نیز می تواند برای کاهش ترس های کودک مفید باشد.

به فرزندتان بگویید که خود را در ساحل تجسم کند و روی احساس گرما و شنیدن امواج تمرکز کند. کودکان می توانند از این تکنیک ها به عنوان راهی برای کاهش ترس و اضطراب استفاده کنند.

استراتژِی سوم: مدل سازی رفتار مطلوب

ارائه الگوی مثبت

خودتان به درستی به ترس ها واکنش نشان دهید. کودکان از رفتار والدین خود الگو می گیرند. اگر شما از موقعیت‌های استرس‌زا اجتناب کنید، فرزندتان نیز همین کار را می‌کند، و اگر با ترس‌های خود مواجه شوید، فرزندتان نیز همین کار را می‌کند.

سعی کنید که در مواجهه با ترس و اضطراب الگوی مثبتی برای کودکتان باشید.

حفظ آرامش

آرام بمانید. کودکان به چگونگی واکنش والدین خود به موقعیت های ترسناک و استرس آور نگاه می کنند. اگر کودک شما زمین بخورد، او به شما نگاه می کند تا ببیند شما چگونه به آن واکنش نشان می دهید. اگر فرزند شما با مسائل درمان ترس و اضطراب دست و پنجه نرم می کند، باید خودتان بتوانید موقعیت های استرس آور را مدیریت کنید.

چند نفس عمیق بکشید، با آرامش صحبت کنید و مطمئن شوید هنگام صحبت کردن با فرزندتان در یک موقعیت استرس زا متشنج رفتار نمی کنید.

تمرکز روی نکات مثبت

روی نکات مثبت تمرکز کنید. کودکانی که از اضطراب رنج می برند اغلب روی افکار منفی و انتقاد از خود تمرکز می کنند. به عنوان مثال، آنها بر مشکلات بالقوه ای که ممکن است در آینده با آن مواجه شوند تمرکز می کنند.

برای درمان ترس در کودکان به آنها کمک کنید تا بر ویژگی های مثبت خود و جنبه های خوب موقعیت های نگران کننده تمرکز کنند.

اگر فرزندتان از رفتن به جشن تولد می‌ترسد زیرا اضطراب جدایی دارد، روی این نکته تمرکز کنید که او باید بتواند با دوستانش وقت بگذراند، بازی کند و خوش بگذراند!

استراتژِی چهارم: مشاوره برای ترس کودکان

درمان شناختی رفتاری

اگر فرزند شما نمی تواند با ترس های خود کنار بیاید، لازم است به دنبال یک مشاور کودک حرفه ای باشید. درمان شناختی رفتاری به درمان ترس و اضطراب در کودکان کمک می کند. این درمان بر آموزش کودکان برای شناسایی و جایگزینی افکار منفی با افکار مثبت متمرکز است. کودکان در این درمان یاد می گیرند که افکار واقع بینانه و غیر واقعی را از هم جدا کنند.

معمولاً روانشناس کودک با رویکرد شناختی تکنیک هایی برای مقابله با ترس های کودک در محیط خانه و مدرسه ارائه می دهد. از طرفی این درمانگران با والدین کودک در مورد چگونگی کمک به فرزندشان در مدیریت موقعیت های استرس زا هم فکری می کنند.

دارو درمانی برای اضطراب

از داروها برای کمک به کاهش اضطراب در کودکان استفاده کنید. داروهایی که متخصصان کودکان تجویز می کنند در درمان اختلالات اضطرابی در کودکان موثر است. دارو های مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، مانند سیتالوپرام، اسیتالوپرام، و فلوکستین، داروی انتخابی برای درمان ترس و اضطراب در کودکان در نظر گرفته می‌شوند زیرا عوارض جانبی کمی دارند.

برای تصمیم گیری در مورد بهترین درمان دارویی که برای کودک شما مناسب است، با پزشک کودکان مشورت کنید.

برخی از عوارض جانبی داروهایی که برای درمان ترس و اضطراب کودکان استفاده می شود عبارتند از: خواب آلودگی، حالت تهوع، خشکی دهان، سرگیجه، سردرد و تاری دید.

راهکارهای فیزیولوژیکی

با مشاور خانواده خود در مورد راه حل های فیزیولوژیکی صحبت کنید. گاهی اوقات می توان با ایجاد تغییرات فیزیکی در الگوی خواب، ورزش و رژیم غذایی کودک، اضطراب و ترس را درمان یا کاهش داد.

از پزشک خانواده خود در مورد اینکه چگونه می توانید با تمرکز بر مسائل فیزیکی، اضطراب و ترس های فرزندتان را کاهش دهید، مشاوره بگیرید.

ورزش منظم، خواب کافی و رژیم غذایی سالم همگی می توانند به درمان یا کاهش ترس و اضطراب کودک کمک کنند.

سخنی از مشاورین آویژه

برخی مواقع تلاش های ما برای محافظت از کودکان در برابر چیزهایی که از آن می ترسند، اضطراب فرزندان ما را بدتر می کند. بهترین راه برای کمک به کودکان برای غلبه بر ترس این است که به آنها بیاموزیم تا با اضطراب و ترس شان کنار بیایند. با تمرین کردن راهکارهای درمانی روانشناسی، اضطراب کمتری خواهند داشت.

وقتی کودک وارد موقعیت استرس زایی می شوند و والدینش او را سریع از موقعیت خارج می کنند، آنها می آموزند که ابراز ناراحتی راه خوبی برای کمک گرفتن از والدین است. در عوض، بهتر است والدین به بچه ها بفهمانند که باید با این موقعیت های دلهره آور مواجه شوند. شما باید به فرزندانتان اطمینان دهید که آنها می توانند با ترس های خود روبرو شوند و با گذشت زمان کمتر احساس ترس کنند.

شما می توانید بدون تایید ترس های فرزندتان، همدلی خود را نشان دهید. از پرسیدن سؤالات اصلی اجتناب کنید ( آیا نگران آزمون فردا هستید؟ ). در عوض، سؤالات باز پاسخ بپرسید ( در مورد آزمون فردا چه احساسی دارید؟ ). با استفاده از لحن صدا و زبان بدن خود به کودک خود نشان دهید که آرام هستید و این به او کمک می کند آرام بماند.