۱۰ علت اصلی کاهش میل جنسی و راهکارهای افزایش آن

به عنوان یک مشاور و روانشناس، افراد زیادی را دیده ام که نگران تغییرات در علاقه جنسی خود هستند. میل جنسی بخش طبیعی و مهمی از زندگی هر فرد است. این میل به ایجاد لذت و صمیمیت در رابطه کمک می کند و برای سلامت روان و جسم نیز اهمیت دارد.

اما میل جنسی همیشه ثابت نیست. گاهی زیاد می شود و گاهی کاهش پیدا می کند. آشنایی با انواع میل جنسی و عوامل موثر بر آن، به ما کمک می کند رابطه سالم تری با خود و شریک زندگی مان داشته باشیم.

بسیاری از مراجعان می پرسند: علت کاهش میل جنسی چیست؟ دلایل مختلفی در این موضوع نقش دارند:

• استرس
• مشکلات جسمی
• تغییرات هورمونی
• مسائل عاطفی

شناخت علل کاهش میل جنسی، اولین گام برای بازگرداندن رضایت به رابطه است. اگر شما یا همسرتان با این مشکل روبه رو هستید، مشاوران ما در مرکز مشاوره روانشناسی آویژه آماده اند تا به شما کمک کنند.

میل جنسی چیست؟

میل جنسی یا لیبیدو (Libido) یکی از نیازهای اساسی انسان است که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. وقتی این میل کاهش پیدا می‌کند، فرد ممکن است دچار مشکلات عاطفی، زناشویی و حتی روانی شود. به همین دلیل، شناخت علل کاهش میل جنسی اهمیت زیادی دارد.

طیف شدت میل جنسی در افراد

میل جنسی یکسان نیست و در هر فرد شدت متفاوتی دارد. این طیف معمولاً شامل مراحل زیر است:

• بیزاری یا گریز از رابطه جنسی
• بی‌ میلی و کاهش علاقه
• بی‌ تفاوتی نسبت به رابطه جنسی
• علاقه و تمایل معمولی
• نیاز جنسی متعادل
• اشتیاق شدید یا شهوت

کاهش میل جنسی می‌ تواند باعث شود فرد از حالت طبیعی خود (علاقه و نیاز) به سمت بی‌ میلی یا بی‌ تفاوتی حرکت کند.

سه عامل اصلی مؤثر بر میل جنسی

برای درک بهتر علل کاهش میل جنسی باید سه بُعد اصلی آن را بشناسیم:

رانه (Drive): جنبه‌ زیستی و فیزیولوژیکی میل جنسی که تحت تأثیر هورمون‌ ها، عملکرد مغز و سلامت جسمی است.

انگیزه (Motivation): بخش روانی و فردی که شامل هیجانات، اعتماد به نفس و کیفیت رابطه عاطفی می‌شود.

تمایل یا خواسته (Desire): بعد اجتماعی و فرهنگی میل جنسی که تحت تأثیر باورها، ارزش‌ها و شرایط محیطی قرار دارد.

هرگونه اختلال یا تغییر در این سه مؤلفه می‌تواند به‌ عنوان یکی از علل اصلی کاهش میل جنسی شناخته شود.

دلایل کاهش میل جنسی

کاهش میل جنسی می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. خصوصا وضعیت جسمی و روانی، سن، روابط و سطح استرس می توانند در کاهش میل جنسی موثر باشند.

شرایط سلامت جسمانی:

برخی بیماری ها می توانند میل جنسی را کاهش دهند. برای نام بردن بیماری هایی که میل جنسی را کاهش می دهند می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• سرطان
• بیماری مزمن کلیه
• درد مزمن
• دیابت
• سردردهای مزمن
• بیماری قلبی
• فشار خون بالا
• افزایش سطح هورمون پرولاکتین
• آرتریت روماتوئید
• کم کاری تیروئید

سلامت روان:

مسائل روانی و استرس های زندگی نیز می توانند میل جنسی را کاهش دهند، از جمله:

• مشکلات رابطه ای، مثل کمبود اعتماد یا نزدیکی عاطفی
• استرس کاری، خانوادگی یا روزمره
• افسردگی، اعتماد به نفس پایین، احساس ناامیدی یا خستگی جسمی
• اضطراب که باعث افزایش هورمون های استرس و کاهش میل جنسی می شود
• تجربه سوءاستفاده یا آسیب جنسی در گذشته

علل دیگر کاهش میل جنسی:

🚫داروها:

برخی داروها مانند ضد افسردگی ها، داروهای ضد روان پریشی، داروهای شیمی درمانی و داروهای فشار خون می توانند میل جنسی را کاهش دهند.

🚫الکل، سیگار و مواد مخدر:

مصرف بیش از حد الکل یا استفاده نادرست از مواد مخدر می تواند میل جنسی را کاهش دهد. سیگار می تواند سطح تستوسترون را کاهش دهد و میل جنسی را کم کند.

🚫فعالیت بدنی:

ورزش بیش از حد یا کم تحرکی هر دو می توانند باعث کاهش میل جنسی شوند.

علل کاهش میل جنسی در زنان

کاهش میل جنسی در زنان یکی از مشکلات رایج است که در علم پزشکی به آن اختلال علاقه جنسی زنان یا اختلال برانگیختگی جنسی زنان گفته می‌شود. این اختلال می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی و روابط فردی زنان داشته باشد.

بسیاری از زنان ممکن است کاهش میل جنسی را به عنوان یک تغییر طبیعی در بدن خود، به ویژه در دوران افزایش سن، تجربه کنند و این موضوع را جدی نگیرند. اما اگر کاهش میل جنسی به حدی برسد که بر زندگی روزمره یا روابط زناشویی شما تأثیر بگذارد، حتماً باید برای مشاوره جنسی زنان اقدام کنید.

علل کاهش میل جنسی در زنان

علل کاهش میل جنسی در زنان می‌توانند متنوع و متفاوت باشند. برخی از مهم‌ترین دلایل کاهش میل جنسی عبارتند از:

یائسگی و پری‌ منوپوز:

در این دوران، کاهش سطح هورمون استروژن می‌تواند به طور مستقیم باعث کاهش میل جنسی شود.

مشکلات جنسی:

خشکی واژن، درد در هنگام رابطه یا مشکلات در رسیدن به ارگاسم از جمله عواملی هستند که می‌توانند لذت جنسی را کاهش دهند و میل جنسی را پایین بیاورند.

بارداری، زایمان و شیردهی:

تغییرات هورمونی و فشار روانی در این دوران باعث کاهش میل جنسی می‌شود.

عفونت‌ ها:

مشکلاتی مانند عفونت‌ های قارچی یا عفونت‌ های دستگاه ادراری ممکن است باعث ایجاد ناراحتی در حین رابطه جنسی شده و در نتیجه میل جنسی زنان را کاهش دهند.

اختلالات سلامت تولید مثلی:

بیماری‌هایی مانند اندومتریوز، سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) می‌توانند در کاهش میل جنسی نقش داشته باشند.

تأثیر روش‌ های جلوگیری از بارداری بر کاهش میل جنسی

برخی از روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری می‌توانند میل جنسی را کاهش دهند. این روش‌ ها شامل موارد زیر هستند:

• قرص‌های ترکیبی (استروژن + پروژسترون)، حلقه‌های واژینال یا چسب ضد بارداری
• قرص‌های پروژسترون تنها
• ایمپلنت‌های ضد بارداری
• تزریق دپو-پروورا®

این روش‌های هورمونی می‌توانند در برخی زنان باعث کاهش تمایل جنسی شوند، بنابراین مهم است که در انتخاب روش جلوگیری از بارداری به این نکته توجه کنید.

علائم رایج کاهش میل جنسی زنان شامل موارد زیر است:

• کاهش یا نبود علاقه به فعالیت جنسی
• کم یا نبود افکار و تخیلات جنسی
• بی علاقگی به شروع رابطه جنسی
• مشکل در لذت بردن از رابطه جنسی
• نبود حس لذت یا تحریک حتی هنگام تحریک نواحی تناسلی

توجه:
این علائم در صورت مداوم بودن به مدت شش ماه یا بیشتر نیاز به بررسی پزشکی و درمان تخصصی دارند.

کاهش میل جنسی در مردان

کاهش میل جنسی در مردان مسئله‌ای رایج است و می‌تواند به دلایل گوناگون رخ دهد. مشکلاتی مانند اختلال نعوظ (ناتوانی در حفظ یا به‌دست آوردن نعوظ)، یا انزال زودرس و دیررس نه‌تنها بر رابطه جنسی تأثیر منفی می‌گذارند، بلکه می‌توانند موجب اضطراب و کاهش میل جنسی شوند.

نقش تستوسترون در میل جنسی مردان

تستوسترون، مهم‌ترین هورمون مردانه است که عمدتاً در بیضه‌ها تولید می‌شود و نقش کلیدی در سلامت مردان دارد. این هورمون مسئول موارد زیر است:

• تولید اسپرم
• ایجاد میل جنسی
• رشد و بلوغ جنسی در نوجوانی
• ساخت عضلات و حفظ قدرت بدنی
• سلامت استخوان‌ها
• عملکردهای شناختی و ذهنی

با افزایش سن، سطح تستوسترون به طور طبیعی کاهش پیدا می‌کند، اما افت شدید آن می‌تواند باعث کاهش چشمگیر میل جنسی شود. اگر چنین حالتی را تجربه کردید، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک می‌تواند با بررسی دقیق، درمان‌هایی مانند مکمل‌ها یا ژل‌های افزایش‌دهنده تستوسترون را پیشنهاد کند.

داروها و کاهش میل جنسی

برخی داروها با کاهش سطح تستوسترون می‌توانند بر میل جنسی اثر منفی بگذارند. بر اساس گزارش انجمن بین‌المللی پزشکی جنسی، این داروها شامل:

• داروهای فشار خون
• بعضی داروهای ضدافسردگی
• درمان‌های شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی سرطان
• مسکن‌های اوپیوئیدی (مخدرها)
• داروی ضد قارچ کتوکونازول
• داروی سیمتیدین (برای سوزش سر دل و رفلاکس معده)

اگر همزمان با مصرف این داروها دچار کاهش میل جنسی شدید، باید با پزشک مشورت کنید. پزشک ممکن است داروی شما را تغییر دهد یا راهکار درمانی دیگری پیشنهاد کند.

مشکلات خواب و کاهش میل جنسی

اختلالات خواب یکی دیگر از عوامل مهم در کاهش میل جنسی مردان است. کیفیت پایین خواب می‌تواند به اختلال نعوظ و کاهش سطح تستوسترون منجر شود. مشکلات رایجی که میل جنسی را تحت تأثیر قرار می‌دهند شامل:

• آپنه انسدادی خواب
• بی‌خوابی
• اختلال ریتم شبانه‌روزی خواب
• اختلال حرکات دوره‌ای اندام‌ها
• نارکولپسی
• تکرر ادرار در شب (نوکتوریا)

اگر علاوه بر کاهش میل جنسی، مشکلات خواب هم دارید، بهتر است با پزشک مشورت کنید. درمان مناسب اختلالات خواب می‌تواند تأثیر مثبتی بر میل جنسی شما بگذارد.

انواع میل جنسی

روانشناس و درمانگر جنسی برجسته استرالیا، ۱۰ نوع مختلف میل جنسی را معرفی کرده است. این انواع میل جنسی در درک خواسته‌ ها و انتظارات هر یک از شرکا بسیار مفید هستند و به شناخت بهتر یکدیگر کمک می کنند.

میل جنسی حسی

این افراد برایشان ارتباط عاطفی با شریک مهم‌ تر از خود رابطه جنسی است. آن ‌ها دوست دارند شریکشان هنگام نزدیکی احساس خوشحالی و عشق کند، حتی اگر عمل جنسی ساده باشد.

میل جنسی اروتیک

این افراد دوست دارند رابطه جنسی پرشور، متنوع و هیجان‌ انگیز باشد. بعضی‌ ها می توانند دوره ‌های رابطه ساده را تحمل کنند، اما عاشقان قوی اروتیک از رابطه جنسی کم‌ هیجان لذت زیادی نمی برند.

میل جنسی وابسته

این افراد برای مدیریت احساسات روزمره نیاز به رابطه جنسی دارند. اگر شریکشان همیشه در دسترس نباشد، ممکن است احساس کمبود عشق کنند.

میل جنسی واکنشی

این افراد از خوشحال کردن شریکشان در رابطه جنسی لذت می برند. بعضی ‌ها از دیدن خوشحالی شریک تحریک می شوند و برخی نیاز دارند شریکشان ابتدا تحریک شود تا خودشان برانگیخته شوند.

میل جنسی طلبکار

این افراد فکر می کنند حق دارند در رابطه جنسی هر چه می خواهند دریافت کنند. برخی تحت تأثیر تصورات جامعه هستند و برخی صرفاً انتظار دارند نیازهایشان برآورده شود.

میل جنسی اعتیادی

این افراد کنترل کمی روی تمایل جنسی خود دارند و گاهی تمایل به رابطه خارج از رابطه پایدار را نمی توانند کنترل کنند. بعضی‌ ها از میل جنسی اعتیادی ناراحت هستند و بعضی آن را طبیعی می دانند.

میل جنسی تحت فشار

این افراد همیشه نگران عملکرد خود در رابطه جنسی هستند و ممکن است به دلیل ترس از شکست، از رابطه جنسی اجتناب کنند. بعضی ‌ها ترجیح می دهند میل جنسی خود را با خودارضایی ارضا کنند.

میل جنسی بی‌ علاقه

این افراد علاقه کمی به رابطه جنسی دارند یا اصلاً علاقه ای ندارند. بعضی‌ها ممکن است با وجود رابطه جنسی لذت کمی ببرند، ولی با وارد شدن به رابطه، می توانند تحریک شوند و لذت ببرند.

میل جنسی منفصل

این افراد میل جنسی دارند اما به دلیل مشغله‌ های زندگی، دنبال رابطه با شریک نیستند و ممکن است خودارضایی کنند. معمولاً مشکلی در عملکرد جنسی ندارند.

میل جنسی وسواسی

این افراد برای تحریک جنسی به یک شیء یا رفتار خاص نیاز دارند. بعضی ‌ها می توانند بدون آن هم رابطه داشته باشند، اما بعضی تنها با شیء یا رفتار خاص تحریک می شوند.

سخنی از مشاوران آویژه

کاهش میل جنسی می تواند به دلایل مختلفی مانند مشکلات جسمی و روانی، سطح استرس، تغییرات هورمونی یا شرایط رابطه ‌ای ایجاد شود. شناخت انواع میل جنسی به افراد کمک می ‌کند تا بهتر خود و شریک زندگی شان را درک کنند.

• نیازها و انتظارات خود و شریک زندگی ‌شان چیست؟
• چگونه می ‌توانند زندگی جنسی سالم‌ تر و رضایت ‌بخش ‌تری داشته باشند؟

برای راهنمایی و درمان تخصصی در زمینه کاهش میل جنسی می توانید با مرکز مشاوره روانشناسی آویژه تماس بگیرید.

برای درمان اختلالات میل جنسی چکار کنیم؟

اگر فکر میکنید به اختلال در قدرت و میل جنسی مبتلا شده اید، باید به فکر راه های درمانی باشید. از جمله این راه های درمان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

1. آموزش و مشاوره جنسی

گفتگو با یک درمانگر جنسی یا مشاور ماهر می تواند به درمان و تقویت قوای جنسی پایین کمک کند. درمان اغلب شامل آموزش در مورد تکنیک های جنسی است. درمانگر یا مشاور شما احتمالاً توصیه ها یا تمریناتی ارائه می دهد. مثلا مشاوران جنسی همواره توصیه میکنند که برای داشتن یکرابطه جنسی خوب، از برقراری رابطه در زمان خستگی جلوگیری کنید.

2. مصرف داروها

پزشک شما داروهایی را که قبلاً مصرف کرده اید بررسی میکند تا ببیند آیا هر یک از آنها عوارض جانبی جنسی ایجاد می کند یا خیر. به عنوان مثال، داروهای ضد افسردگی ممکن است میل جنسی را کاهش دهند. همراه با مشاوره، پزشک ممکن است دارویی برای افزایش میل جنسی شما تجویز کند.

3. هورمون درمانی

خشکی یا کوچک شدن واژن، یکی از علائم برجسته سندرم دستگاه ادراری تناسلی یائسگی است که ممکن است رابطه جنسی را ناخوشایند کرده و به نوبه خود میل جنسی شما را کاهش دهد. برخی از داروهای هورمونی با هدف تسکین علائم GSM می توانند به راحت تر شدن رابطه جنسی کمک کنند. و راحت تر بودن در هنگام رابطه جنسی ممکن است میل شما را بهبود بخشد.

4. شیوه زندگی و درمان های خانگی

زندگی سالم می تواند تفاوت زیادی در میل شما به رابطه جنسی ایجاد کند:

ورزش های هوازی منظم و تمرینات قدرتی می توانند قدرت شما را افزایش دهند، تصویر بدنی شما را بهبود بخشند، روحیه شما را بالا ببرند و میل جنسی را تقویت کنند.

5. کمتر استرس داشته باشید

یافتن راهی بهتر برای کنار آمدن با استرس شغلی، استرس مالی و دردسرهای روزمره می تواند انگیزه جنسی شما را افزایش دهد.

با شریک زندگی خود ارتباط برقرار کنید. زوجینی که یاد می گیرند به روشی شفاف و صادقانه ارتباط برقرار کنند، معمولاً رابطه عاطفی قوی تری دارند که می تواند منجر به یک رابطه جنسی خوب شود.

6. کمی هیجان و تنوع، به زندگی جنسی خود اضافه کنید

موقعیت های جنسی متفاوت، زمان یا مکانهای متنوعی را برای رابطه جنسی امتحان کنید. سعی کنید انواع روابط جنسی از جملهرابطه جنسی دهانییا رابطه جنسی مقعدی را در برنامه جنسی خود بگنجانید. البته توجه کنید که در این شرایط، رضایت و خواسته همسرتان را در نظر داشته باشید.