ترس از شکست در روانشناسی + چگونه با ترس از شکست مقابله کنیم؟

راهکارهای 15 گانه برای مقابله با ترس از شکست

📛 ترس از شکست در راهی که دلتان می خواهد در آن به موفقیت برسید، می تواند بزرگترین مانع شما در مسیر رشد و پیشرفتتان باشد.

از این رو اگر احساس می کنید ترس هایتان از شکست در راه هایی که انتخاب می کنید بیش از اندازه بزرگ شده اند، باید حتما برای برطرف کردنشان قدم بزرگی هم بردارید.

مشاوران مرکز مشاوره خانواده آویژه راهکارهای خوبی را برای غلبه شما بر این ترس ارائه کرده اند که توصیه می کنیم برای مقابله با این مشکل درونی تان حتما این راهکارها را خوانده و اجرایی کنید.

ترس از شکست چیست؟

ترس از شکست یک موضوع بسیار رایج در میان افراد در سنین مختلف زندگی شان است. این ترس به عنوان یک حس غیرمنطقی محسوب می شود که می تواند تحت تاثیر عوامل متغیری خود را به صورت مختلف در افراد نشان دهد.

⛔ گاهی اوقات این ترس مربوط به تجربه یک موقعیت خاص می شود اما گاهی اوقات دیگر، شما حتی نمی توانید علت وجود چنین ترسی را در وجود خودتان متوجه شوید. این نوع از ترس می تواند زمینه ساز سه اختلال مهم دیگر در وجود شما شود:

⛔ ترس از شکست در مراحل زندگی به مرور زمان از عزت نفس شما کاسته و موجب آن می شود که به توانایی های خودتان برای دستیابی به اهدافتان که در زندگی دارید،شک و تردید پیدا کنید. موضوعی که به مرور زمان می تواند بر میزان اضطراب و استرس شما در زندگی افزوده و شما را از حرکت برای هر گونه اقدام مثبت و رو به جلویی باز دارد.

دلایل ترس از شکست:

برخی از مهم ترین دلایل ایجاد احساس ترس از شکست در وجود شما می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

به طور کلی اگرچه ترس از شکست می تواند پدیده ای رایج در میان دانش آموزان و دانشجویان و همه افرادی محسوب شود که به دنبال ساختن زندگی خود اهداف مشخصی را برای خود تعریف و تعیین می کنند.

⛔ از مهم ترین عوامل موثر بر ترس از شکست در شما می تواند شامل موارد زیر باشد:

تجربیات منفی گذشته:

ناامیدی و تجربه شکست در راهی که انتخاب کرده بودید از جمله مواردی محسوب می شود که می تواند زمینه ساز امتناع شما از اقدام برای انجام فعالیتی جدید شود.

به این خاطر که شما نگران آن خواهید شد که مبادا بار دیگر در راهی که انتخاب کرده بودید، شکست سنگینی را متحمل شوید.

کمال گرایی:

خصوصیت کمال گرایی شما می تواند میزان ترس شما از شکست را افزایش دهد. این احساس در وجود شما می تواند به یک مانع بزرگ برای پیشبرد اهداف و اقداماتتان تبدیل شود.

در چنین مواقعی شما به جای آنکه از امکانات و فرصت هایی که در اختیار دارید، استفاده کنید منتظر مهیا شدن تمامی شرایطی می شوید که برای تحقق هدف خود به آنها نیاز دارید.

فشار اجتماعی:

ترس از قضاوت های دیگران و مهم بودن نظرات آنها برای شما می تواند ترس از شکست را در وجودتان تشدید کند.

هر اندازه نظرات دیگران در زندگی شما و قضاوت هایشان بیشتر اهمیت داشته باشد، شما ترس بیشتری از شکست در مسیری که انتخاب کرده اید، در وجودتان احساس می کنید.

انتظارات بی حد و اندازه:

هر چقدر انتظار شما از خودتان در زندگی بیشتر باشد، ترس شما از شکست در مسیرهایی که انتخاب می کنید هم بیشتر می شود. انتظار بی حد و اندازه شما از خودتان این باور را در وجودتان به وجود می آورد که شما در اغلب موارد برای انجام کارهایی که دوست دارید در آنها موفق عمل کنید، توانمند نبوده و به اعتقاد خودتان هرگز برای انجام این کار ساخته نشده اید.

ترس از شکست در علم روانشناسی:

در علم روانشناسی ترس از شکست را آتیچیفوبیا عنوان می کنند و اغلب افراد زیادی به این ترس دچار می شوند. از منظر این علم، دوره سنی خاصی برای این اختلال تعریف نشده است و افراد تحت تاثیر شرایطی زندگی و تجاربی که به دست آورده اند می توانند به این نوع از ترس دچار شوند.

به موازات شدت این ترس، عدم اقدام افراد برای انجام کارها و وظایفشان تشدید می شود. در علم روانشناسی ترس از شکست خود را در چنین مواقعی نشان می دهد:

مهم‌ترین موقعیت‌هایی که ترس از شکست خودش را نشان می‌دهد:

⭕ موقعیت‌های تحصیلی و شغلی

• شرکت در امتحان‌ها، ارائه‌های کلاسی یا دفاع پایان‌نامه
• مصاحبه‌های شغلی یا ارتقا شغلی
• شروع یک کسب‌وکار یا پروژه بزرگ

⭕ فعالیت‌های رقابتی

• مسابقات ورزشی، هنری یا علمی
• رقابت برای موقعیت‌های خاص (مثلاً بورسیه، جایزه، یا مقام)

⭕ موقعیت‌های اجتماعی

• سخنرانی در جمع یا حضور در یک رویداد اجتماعی مهم
• ابراز نظر در جمع (به‌ویژه وقتی از قضاوت دیگران می‌ترسند)

⭕ روابط بین فردی

• شروع یک رابطه عاطفی یا پیشنهاد دوستی/ازدواج
• بیان احساسات یا درخواست کمک

⭕ موقعیت‌های جدید یا ناشناخته

• مهاجرت، تغییر محل زندگی یا محیط کار
• پذیرش مسئولیت‌های تازه (مثلاً پدر/مادر شدن، مدیریت یک تیم)

⭕ زمان‌هایی که فرد قبلاً شکست را تجربه کرده

• اگر قبلاً در موقعیتی مشابه شکست خورده باشد، احتمال ترس از شکست در همان یا موقعیت‌های شبیه بیشتر است.

راهکارهای مقابله با ترس از شکست !؟

شاید در نگاه اول غلبه بر ترس ناشی از شکست برای شما غیر ممکن به نظر برسد، اما شک نداشته باشید که همانند سایر اختلال های شخصیتی دیگر این مورد هم قابل درمان بوده و اگر بخواهید می توانید آن را کنترل کرده و با آن تا حد زیادی با آن مقابله کنید.

هیچ تضمین مشخصی برای اینکه بفهمید، غلبه بر این ترس درونی ناشناس در وجودتان چه مدت، زمان می برد، وجود ندارد. اما شک نداشته باشید راهکارهای ارائه شده از سوی مشاوران مرکز مشاوره خانواده آویژه می توانند به شما برای رسیدن سریعتر به این هدف کمک کنند:

از شکست خوردن نترسید:

بهتر است اول از همه روی این موضوع کار کنید که شکست خوردن شما در یک مسئله و موضوع خاص به معنای ناتوان بودنتان نیست. هر فرد دیگری غیر از شما هم ممکن است در هر هدفی که برای خود انتخاب می کند با موانع و شکست های زیادی مواجه شود.

نوع نگاهتان را به مقوله شکست خوردن در زندگی تغییر دهید. فراموش نکنید که پشت هر شکستی، دنیایی از تجربه های جدید نهفته است که می تواند دید شما به زندگی را عمیق تر و نگاهتان را ژرف تر سازد.

انتظار از خودتان را کاهش دهید:

به شما توصیه می کنیم سطح انتظاراتی که از خودتان دارید را تا حد ممکن به سطح قابل قبول و منطقی تقلیل دهید. مهم نیست که هدف اصلی شما در زندگی تان چگونه تعریف شده است. مهم این است که سعی کنید مرحله به مرحله خودتان را به آن هدف نزدیک کنید.

تعیین اهداف دور و دراز و افزایش سطح انتظاراتتان از خودتان موجب می شود که همواره با نگاه به مسیر طولانی ی که قرار است طی کنید، از حرکت باز مانده و ترجیح دهید هیچ اقدامی برای تحقق هدفتان انجام ندهید. به این خاطر که در باور شما شکست در راه رسیدن به هدف بزرگی که برای خود تعریف کرده اید، قطعی خواهد بود.

قدم های کوچک بردارید:

اگر جز آن دسته از افرادی هستید که اختلال ناشی از ترس از شکست در وجودتان بسیار شدید است و برای انجام هر کاری چنین احساسی را در وجود خود دارید، سعی کنید از کارهای بسیار معمولی و پیش پا افتاده برای غلبه بر ترستان آغاز کنید.

به عنوان مثال شما فردی چاق هستید که همیشه از گرفتن رژیم های سخت و ورزش های طاقت فرسا ترس به دل دارید. با این حال دلتان می خواهد خود را لاغر کنید.

بهتر است به جای فراموش کردن کلی خواسته و هدفی که دارید. برای شروع، یک قدم کوتاه در راستای رسیدن به هدف خود بردارید. مثلا تصمیم بگیرید دیگر نوشیدنی های مصنوعی مصرف نکنید. یا اینکه در روز پنج دقیقه در خانه چند حرکت ورزشی ساده انجام دهید.

خودتان را دوست داشته باشید:

دست از نامهربانی با خودتان بردارید. سعی کنید خودتان را بیشتر دوست داشته باشید. به خودتان این موضوع را بقبولانید که قرار نیست همیشه، همه چیز همانطوری که برنامه ریزی کرده بودید، پیش برود.

این را بپذیرید که شما انسان هستید. نه یک آدم آهنی که هر جور دلتان بخواهد با خودتان رفتار کنید.

سطح انتظارات خود را متناسب با سطح توانمندی ها و ظرفیت هایی که در حال حاضر دارید تعریف کنید. یادتان باشد که شکست خوردن شما به هیچ عنوان به معنای ناتوان بودنتان نیست.

به خودتان انگیزه دهید:

به هیچ عنوان در راه و هدفی که برای خودتان انتخاب کرده اید، منتظر تشویق و حمایت های اطرافیانتان نباشید. سعی کنید تا حد ممکن سطح توقع خود را از دیگران پایین آورده و تنها روی خودتان سرمایه گذاری کنید.

اگر توانستید هدفی را که برای خودتان تعیین کرده بودید، محقق سازید به پاس این موفقیت حتما برای خودتان هدیه بخرید، خودتان را به خوردن غذا و یا نوشیدنی که مورد علاقه تان است، دعوت کنید و سعی کنید حتما به خودتان برای ادامه راه انگیزه دهید.

کتاب های انگیزشی بخونید:

می توانید برای تقویت باورهای ذهنی خود و تقویت اعتماد به نفستان از کتاب های مثبت اندیشی و انگیزشی هم کمک بگیرید. کتاب هایی که شما را مرحله به مرحله برای رسیدن به هدفتان راهنمایی می کنند، می توانند گزینه های بسیار خوبی برای غلبه بر ترس از شکستتان باشد.

شکست های قبلی را به موفقیت تبدیل کنید:

به جای آنکه هدف و یا اهدافی را که در آنها شکست خورده اید، به فراموشی سپرده و دیگر دنبال نکنید، سعی کنید بار دیگر به سراغ آنها رفته و به خودتان قول دهید تا رسیدن به یک نتیجه منطقی در این زمینه آن هدف را کنار نگذارید. این موضوع اعتماد به نفس شما را دو چندان می سازد.

از تجربیات افراد دیگر استفاده کنید:

می توانید با صحبت در مورد ترس از شکستی که دارید این احساس را در وجودتان به مرور زمان کمرنگ تر سازید و به عنوان مثال اگر دانش آموز هستید و با دوستان خود ارتباط صمیمانه ای دارید، در مورد ترس از شکستتان در امتحانات مدرسه یا تکالیفی که به شما محول می شود، با آنها صحبت کنید.

گاهی اوقات صحبت کردن در مورد ترس با افرادی که در زمینه های خاصی با یکدیگر اشتراکاتی دارید، می تواند به شما کمک بزرگی برای غلبه بر مشکلتان نماید.

فعالیت های گروهی را تجربه کنید:

اگر احساس می کنید که در انجام هر کاری که به شما محول شود، به تنهایی شکست خورده و از پس انجام آن کار بر نمی آیید. به دنبال انجام کارهایتان به صورت گروهی باشید. فعالیت های گروهی به مرور زمان سطح اعتماد به نفستان را بالا می برند. مهم این است که به هیچ وجه خود را متوقف نکنید.

ذهنتان را درگیر کنید:

گاهی اوقات ترس بیش از حد از شکست به دلیل آزاد بودن بی حد و اندازه زمان شما در زندگی تان است. بیکاری و غیرفعال بودن شما موجب می شود که اغلب اوقات به جای انجام کارهای مفید به ترس های ناشی از شکست در انجام کار مورد نظرتان فکر کنید.

حال آنکه اگر سرتان شلوغ باشد و فکرتان درگیر مسائل مختلفی باشد از فکر کردن های بی مورد به ترس ناشی از شکست در کارتان فاصله می گیرید.

تک بعدی نباشید:

افراد تک بعدی اغلب اوقات ترس بیشتری از شکست در مسیری که انتخاب کرده اند، دارند. بهتر است به جای انتخاب یک مسیر تنها در زندگی به چند مسیر و فعالیت مختلف فکر کنید.

به عنوان مثال اگر یک فعالیت ورزشی انجام می دهید حتما در کنار آن فعالیت، فعالیت هنری و یا آموزشی را هم مورد توجه قرار دهید. این موضوع ترس شما در ناتوانی در انجام یک کار را کمتر خواهد کرد.

به مشاوره مراجعه کنید:

مراجعه به مشاوره و روان شناس هم از جمله راه هایی است که می تواند به غلبه شما بر ترس درونی و همیشگی تان که ناشی از شکست در رسیدن به هدفتان است کمک کند. سعی کنید در هنگام مراجعه به مشاوره تمام ترس های خود را با جزئیات دقیق برای وی مطرح و صادقانه مشکلاتتان را برای او بازگو کنید.

حساسیت بیش از حدتان را کنار بگذارید:

گاهی اوقات جزئی نگری و حساسیت های بیش از حد و اندازه شما موجب تشدید ترستان از شکست می شود. در نتیجه جزئی نگری های بی حد و اندازه به مرور زمان دچار نوعی وسواس فکری شده و مدام افکار منفی به سراغتان می آید.

کارهای کم ریسک انجام دهید:

توصیه می کنیم برای شروع حتما جهت مقابله با ترس درونی خود از شکست در کارهایتان، به دنبال فعالیت هایی بروید که ریسک کمتری داشته و شکست شما در آن فعالیت ها عواقب سنگینی برایتان ندارند. به عنوان مثال سعی کنید تا حد امکان از ورود به فعالیت های اقتصادی پر هزینه جلوگیری کنید و کارهای کم هزینه تر و ساده تری را دنبال کنید.

خودتان را باور داشته باشید:

برای یک بار هم که شده خودتان را و توانایی های وجودی تان را باور کنید. به این موضوع ایمان داشته باشید که اعتماد شما به توانایی های خودتان می تواند راه را برای دنبال کردن اهدافی که در زندگی برای خود تعیین کرده‌اید، همواره کند. هیچ کس به اندازه خود شما نمی تواند در راه غلبه بر ترس ناشی از شکستتان به شما کمک کند.

سخنی از مشاوران آویژه :

بهتر است هرگز خودتان را به دلیل وجود حس ترس ناشی از شکستی که در هنگام انجام کارهایتان به سراغ شما می آید، سرزنش نکنید. شما تنها فردی نیستید که در راه رسیدن به موفقیت، همواره از احتمال شکست در این راه نگران بوده و می ترسید. سعی کنید با رعایت همه و یا حتی برخی از نکات بالا برای رفع این ضعف و مشکل خود قدم های موثر بردارید. یادتان نرود که گاهی اوقات ترس شما می تواند به عنوان عامل محرکی برای احتیاط بیشتر شما در انجام یک کار و توانمند سازی تان محسوب شود.