فرزند با ادب یعنی……

فرزند با ادب نعمتی است که وجودشان برای هر والدی آرزو و مایه سربلندی است. برعکس داشتن فرزند نا فرمان و بی ادب از عوامل سر افکندگی و خجالت والدین در بین دوستان و فامیل میباشد. تربیت صحیح و پرورش کودکی سالم و صالح تا به آن جا اهمیت دارد که در تمامی روایات از ائمه و بزرگان دین اسلام به آن سفارش شده است و همین مورد بار مسئوولیت سنگینی بر دوش والدین میگذارد. مراجعه به مشاوره کودک برای والدین امری است که پیشنهاد میشود در کنار سایر روش های تربیتی لحاظ نمایند. اهمیت این موضوع امروزه با توجه زندگی ماشینی و مدرنی که جامعه در حال توسعه به دنبال دارد و تغییر نقش هایی که بنا به شرایط اجتماعی و اقتصادی در بین زن و شوهر ایجاد شده است بسیار بیشتر از گذشته به چشم میخورد.

اگر پای صحبت قدیمی ها نشسته باشید حتما با این نمونه مواجه شده اید که زمان گذشته تعداد زیادی خانواده در فضایی کوچک باهم زندگی میکردند با این حال روابط درستی بین همه حاکم بود چرا که هر کس میدانست چه وظایفی در قبال دیگری دارد، حساب کوچکتری بزرگتری مشخص بود و کودک در رفتار با بزرگتر ها با احترام و ادب پاسخ میداد، در مقابل بزرگتر ها نیز سعی میکردند کودک خود را برای زندگی آینده و مواجه با پستی و بلندی های آن آماده کنند. امروزه شاهد تغییراتی در سبک زندگی و فرزند پروری والدین هستیم که بیشترین سهم را باید برای خانواده ها به عنوان اولین حوزه تربیتی و شکل گیری شخصیت کودکان قائل شد. در کنار خانواده، آموزش و پرورش و رسانه ها و مراکز مشاوره خانواده سایر ارگان های جامعه در چگونگی فرزند با ادب به نوبه خود دارای سهمی میباشند.

چگونه فرزندان با ادب و صبور تربیت کنیم

در این مقاله روی صحبت ما با والدین و نقش خانواده در نوع تربیت فرزندان میباشد. یکی از دغدغه های والدین بعد از تولد فرزندشان نحوه تربیت آن ها میباشد و برای برخی والدین جوان، تغییر نقش زن و شوهری به مادر – پدری تا حدی استرس زاست. به خصوص برای خانوم هایی که به تازگی تصمیم به بچه دار شدن نموده اند همیشه این نگرانی وجود دارد که حالا باید چیکار کنم؟ اگر از پس بزرگ کردنش بر نیایم چی میشود؟

این مادرهای بالقوه معمولا در این شرایط دست به دامان تجارب مادرشان یا بزرگتر های فامیل میشوند. پدر و مادری نقشی است که به دنبال ورود فرد سوم به زندگی زوج برای آن ها ایجاد میشود که در اسلام و همه فرهنگ ها برای آن ها ارزش زیادی قائل هستند و یکسری انتظارات برای والدین نسبت به فرزند و بالعکس فرزند در قبال پدر و مادر و تربیت کودک ارائه داده اند که عدم توجه و به کارگیری آن ها تربیت و رشد درست کودک را با مشکل مواجه میکند و والدین را دچار احساسات نا خوشایندی چون شرم و گناه، خجالت و استرس مینماید که برای هیچ کس قابل تحمل نمیباشد.

چگونه فرند با ادب و با شخصیت تربیت کنیم؟

آیا بهتر نیست قبل از این که تصمیمی برای تولد کودکتان داشته باشید ابتدا نسبت به نیاز ها و روش های تربیتی سالم این دوره اطلاعات لازم را کسب نمایید تا در قدردانی از این معجزه و نعمت با ارزش الهی دچار یاس و نا امیدی و نا سپاسی نشوید. آگاهی و شناخت فرزندان در تمام مراحل زندگی برای والدین ضروری مینماید اما اهمیت آن در دوران کودکی یا به تعبیر برخی رویکرد های روانشناسی 12 سال اول زندگی بسیار مهم تر از مراحل بعدی است که کودک ازگل در آمده و مستقل تر با دنیای بزرگسالی مواجه میشود.

ویژگی های فرزند با ادب

ویژگی های فرزند با ادب شامل دامنه گسترده ای از نشانه ها میباشد که داشتن درصد بالایی از آن ها برای داشتن فرزندی سالم و با ادب کفایت میکند و والدین باید توجه داشته باشند نباید کودک خود را به اجبار در راس این نشانه ها قرار دهند و او را مقید به داشتن تمام ویژگی های فرزند با ادب نمایند. از جمله این نشانه ها به موارد زیر اشاره میشود:

• حرف گوش کن:

فرزند با ادب در مقابل انتظارات و خواسته های منطقی و به جای والدین مطیع و گوش به فرمان هستند. طفره رفتن و رد کردن دستورات و درخواست ها توسط کودک نا فرمان و بی ادب به چشم میخورد.

• نوبت را راعایت میکنند:

یکی از مشکلات کودکان بی ادب عدم رعایت نوبت در بازی ها و صحبت کردن هست. این دسته از کودکان در همه شرایط میخواهند خودشان در راس باشند و هیچ توجهی به حقوق دیگران ندارند.

• اعتماد به نفس بالا:

کودکی که از خود و استعداد هایش آگاه است و به توانایی های خود برای انجام امور ایمان دارد، شخصیتی ملایم و موجه تر از کودکی دارد که برای رفع کوچک ترین خواسته خود به زور و پرخاشگری متوسل میشود.

• فن بیان قوی:

کودک مودب و با تربیت اهل استدلال و گفت و گوست. اگر خواسته ای دارد با صحبت کردن و استفاده از مهارت های کلامی مناسب از والدین در خواست مینماید، در مقابل توجیه والدین با دلایلی به جا و منطقی توجه پدر و مادر را جلب مینماید، اگر متوجه شود که خواسته اش قابل اجابت نیست با دلیل آن را میپذیرد. البته این مورد بیشتر برای کودکانی است که در سن دبستان یا بالا تر هستند.

• با قشقرق و دعوا مخالف است:

استفاده از سر و صدا و متشنج کردن جو برای توجه به نیاز ها از فرزند مودب به دور است چرا که آن ها به مهارت های گفت و گوی درست مجهز هستند که نیازهای شان را با کم ترین ناراحتی و تنش بر آورده مینماید.

• به تعویق انداختن نیاز ها:

کودکی که تربیت درستی دریافت کرده باشد میتواند دید درست و منطقی از شرایط خانواده داشته باشد و در صورت فراهم نبودن موقعیت برای توجه به نیازهایش آن ها را کنترل و به تاخیر میاندازند.

• سرزنده و شاد هستند:

کودکی که با روش های منطقی فرزند پروی تربیت یافته است اهل نشاط و خنده و سر زندگی است و کمتر پیش میآید در لاک دفاعی خود فرو رود و غم و گریه را تجربه کند. البته منظور این نیست که هیجانات منفی مثل خشم، اندوه و استرس نداشته باشند بلکه به نسبت کودکان نافرمان به میزان کمتر و متعادلی آن را تجربه مینمایند.

تربیت فرزند با ادب

تربیت فرزند با ادب در زندگی امروزه به معضلی برای والدین و جامعه تبدیل شده است که کوتاهی در تربیت فرزند با ادب تبعاتی برای خانواده و خود کودک به همراه دارد. از جمله پیامد هایی که در تربیت نا سالم گریبان گیرخانواده میشود میتوان به ایجاد جوی پر از استرس و تنش، مشکلات سازگاری، عدم توجه به بهداشت خواب، مشکلات تغذیه (کودکی که بد غذاست و در مقابل هر غذایی بهانه میآورد)، افسردگی و اضطراب (اضطراب و ترس ناشی از جدایی از والدین که برای سن دبستان بیشتر ایجاد مشکل میکند)، مشکلات تحصیلی و افت تحصیلی، بی مهری و نا ملایمت معلم و والدین نسبت به او را به دنبال دارد.

چگونه فرزندانی با ادب تربیت کنیم؟

چگونه فرزندی با ادب تربیت کنیم؟ سوالی که ذهن والدین را به خود مشغول نموده است. پاسخ آن را باید در شیوه فرزند پروری والدین جست و جو کرد. ما در اینجا به انواع سبک های فرزند پروری اشاره کوتاهی خواهیم داشت تا والدین در پاسخ به سوال چگونه فرزندی با ادب تربیت کنیم؟ راهنمایی کرده باشیم.

انواع شیوه های فرزند پروری

• مستبدانه: در این نوع از سبک تربیتی، والدین با توسل به زور و قدرت افراطی سعی در کنترل بیش از حد کودک را دارند.
• سهل گیرانه: این روش بر عکس سبک مستبدانه است که در آن با آزاد گذاشتن بیش از حد کودک و دادن اختیارات افراطی، سعی در تربیت و پرورش او را دارند.
• مقتدارنه: در این روش فرزند پروی، والدین با همکاری و مشورت کودک خود او را برای داشتن شخصیتی سالم تشویق مینمایند. سلاح آن ها محبت است و حمایت عاطفی. در مقابل از روش های قاطع و محکم در یادگیری اصول تربیتی درست به فرزند شان نیز تبعیت میکنند.

کودکی که از سبک مستبدانه و سهل گیرانه تربیت میشود، دارای شخصیتی ناز پروده و لوس یا خجالتی و بی دست و پا میشود که راه ارضای نیازهایش را زور، گریه و قشرق میداند و اعتماد به نفس پایینی دارند.

هدف ما آموزش سبک درست تربیت، “روش مقتدرانه” میباشد تا کودکی با شخصیتی سالم و مجهز به مهارت های زندگی مناسب شکل گیرد.

چگونه با فرزند بی ادب رفتار کنیم؟

چگونه با فرزند بی ادب رفتار کنیم؟ تا اینجا متوجه شدیم فرزند با ادب چه ویژگی هایی دارد و روش صحیح تربیت کودک چیست. حالا به ارائه مطالبی در خصوص تربیت فرزند بی ادب برای آن دسته از والدینی که صاحب فرزند نا فرمان هستند میپردازیم تا بدانید چگونه با فرزند بی ادب رفتار کنیم؟

رفتار با فرزند بی تربیت به مراتب بسیار دشوار تر از رفتار با فرزند مودب میباشد از جمله روش هایی برای کنترل و تربیت آن ها میتوان به تقویت قاطعیت در اعمال مقررات، بی توجهی به رفتار های نا درست و ارائه پاداش هایی به رفتار های صحیح میباشد. سرزنش و گوشزد کردن حتما در خلوت و به دور از جمع باشد و برای شخصیت فرزندان تان با دوری از روش های تهاجمی و تنبیه فیزیکی ارزش قائل باشید. در بخش بعدی به ارائه راهکار های مشاوره برای تربیت فرزند مودب میپردازیم که با خواندن آن نحوه رفتار با فرزند بی ادب را نیز فرا میگیرید.

راهکار های مشاوره برای تربیت فرزند مودب

راهکار های مشاوره برای تربیت فرزند مودب بیشتر متوجه روش هایی برای والدین است که با به کارگیری آن ها در جهت هر چه بهتر تربیت کردن کودک خود تلاش نمایند. از جمله مهم ترین راهکار های مشاوره برای تربیت فرزند مودب به موارد زیر اشاره میشود:

• ارائه پاداش:

در قبال رفتار های درست کودکان به او پاداش دهید انواع پاداش میتواند کلامی باشد (تحسین، تشویق های کلامی، محبت کردن)، رفتاری و عملی(نوازش کردن، در آغوش گرفتن)، ارائه پاداش های بیرونی مثل رفتن به زمین بازی، سینما، پارک و… .

• محرومیت:

کودکی که یاد گرفته است با قشقرق و جر و بحث به خواسته های خود برسد باید در مقابل این رفتار هایش با محروم سازی واکنش داد. محرومیت از چیز هایی که برای کودک مورد علاقه و دوست داشتنی است تا بدین صورت برای به دست آوردن مجدد آن ها دست از بی ادبی بردارد و با جایگزین کردن رفتار های مثبت آن ها را دوباره به دست آورد.

• قاطعیت و حفظ اقتدار در ارائه مقررات:

والدین باید با هم مشورت نمایند و برای ایجاد مقررات توافق نظر داشته باشند و در عملی کردن آن ها همکاری نمایند. منظور از قاطعیت این است که در اجرای قوانین و ارائه محرومیت ها و پاداش ها نباید گاهی سفت و گاهی شل گرفت بلکه روند باید ثابت و بدون تغییر باشد تا او را متوجه اهمیت موضوع نمایید. این موضوع باعث جلب توجه و اعتماد کودک نسبت به رفتار های پاداش و مجازات والدین میشود.

• پرهیز از چند تربیتی:

معمولا کودکان نا فرمان خود را به منبع حمایتی محکمی به اسم “مادر بزرگ -پدر بزرگ ها”، مجهز میدانند که در مقابل رفتار های اشتباه شان از آن ها دفاع و پشتیبانی مینمایند. همین امر باعث تضاد و اختلاف بین روش های تربیتی والدین با بزرگتر ها میشود. صحبت با بزرگتر ها و متقاعد کردن شان جهت عدم دخالت در تربیت فرزند تان گام مهمی است که باید مورد توجه والدین قرار گیرد.

زینب رضائی—– روانشناس بالینی.